Korzystanie z carsharingu niczym kupowanie kota w worku! Firmy ukrywają informacje o zasadach naprawy szkód

„Postępowanie zgodnie z zasadami ubezpieczyciela” – taki zapis znajdziemy w większości regulaminów firm carsharingowych. Problem w tym, że niewiele wypożyczalni podaje do publicznej wiadomości towarzystwa ubezpieczeniowe, z którymi współpracuje. Zasady ustalone przez ubezpieczycieli znajdziemy w dokumentach znajdujących się w siedzibie firmy, albo we wnętrzu samochodu, już po jego wypożyczeniu… a konkretniej – w dokumentach na okoliczność wypadku. 

Zasady działania carsharingu nie są skomplikowane. Za pomocą aplikacji mobilnej podajemy konieczne dane, opłacamy usługę i już możemy cieszyć się wynajmem auta na minuty. O obowiązkowym ubezpieczeniu nawet nie myślimy, ponieważ obowiązek ten spoczywa na firmach wynajmujących. Kłopoty mogą zacząć się w przypadku spowodowania szkody, choć i tutaj wypożyczalnie zapewniają, że wkład własny będzie kosztował nas nie więcej niż 1000 złotych. Czy oby na pewno? Nie do końca. 

Czytaj także: Stłuczka autem „na minuty” – sprawdź, kiedy zapłacisz z własnej kieszeni

Polskie oblicze carsharingu

Aktualnie, auto na minuty możemy wypożyczyć w 9 miastach w Polsce. Z każdym rokiem liczba firm oferujących tę usługę jest jednak coraz wyższa. Najpopularniejszą firmą jest Traficar, który działa w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu, Trójmieście, Bydgoszczy, Łodzi, Lublinie i na Śląsku –  łącznie flota obejmuje 1705 samochodów. W Warszawie  jest to między innymi PANEK Carsharing, 4Mobility Carsharing oraz od niedawna – Innogy GO! 

Carsharing to odpowiedź na rosnące koszta posiadania samochodu w mieście. Wygoda i płacenie wyłącznie za czas użytkowania auta to niewątpliwe zalety takiego pomysłu. Brak opłat za sam samochód, przeglądy, wymianę opon czy parkowanie to ogromna ulga finansowa dla osób jeżdżących okazjonalnie. Koszty ubezpieczenia pojazdu także nie obciążają kierowcy. Przynajmniej w teorii. A jak wygląda to w praktyce? 

Czytaj także: Innogy pierwszy elektryczny samochód w car sharing

Ubezpieczenie pojazdu w ramach carsharingu – OC

Flota carsharingowej firmy musi mieć wykupione OC na swoje samochody, ponieważ zobowiązuje ją do tego prawo. Co do zasady, kierowca takiego pojazdu nie musi martwić się o to, czy poszkodowany podczas wypadku lub kolizji otrzyma ubezpieczenie od towarzystwa. Jest jednak kilka przypadków, gdy ubezpieczyciel nie będzie musiał wypłacać pieniędzy:

1. Ucieczka z miejsca wypadku.
2. Działanie z premedytacją.
3. Wypadek lub kolizja po spożyciu alkoholu.
4. Wypadek lub kolizja po środkach odurzających.
5. Wypadek lub kolizja autem kradzionym.
6. Wypadek lub kolizja bez posiadania dokumentów potwierdzających uprawnienia.

Ubezpieczenie pojazdu w ramach carsharingu – AC

Tutaj sprawa nie jest już tak prosta. Nie wszystkie firmy wypożyczające auta mają wykupione AC. Skąd, jako pasażer, mamy wiedzieć czy dana firma takie posiada? Przede wszystkim czytajmy regulaminy. Niby prosta sprawa, ale z powodu sporych różnic w regulaminach firm wypożyczających samochody na minuty – kluczowa. Sprawdziliśmy, jak wygląda to w firmach, z usług których wielu z nas korzysta niemal każdego dnia. 

Czytaj także: Wypadek Innogy Go!

PANEK Carsharing

W tej firmie nie ma możliwości wykupienia dodatkowego ubezpieczenia przez Klienta i to on ponosi odpowiedzialność za wszelkie szkody. Zgodnie z regulaminem, Klient tej firmy ma kilka obowiązków:

28. Klient jest zobowiązany bezzwłocznie zgłosić na Infolinię lub BOK oraz postępować zgodnie z instrukcjami w przypadku:
29. każdego uszkodzenia, kolizji lub wypadku w czasie, gdy samochód był w dyspozycji Klienta; zgłoszenia należy dokonać nie później niż w ciągu 1 godziny od zdarzenia; 
30. utraty samochodu lub jego wyposażenia;
31. awarii samochodu lub wyświetlenia się jakiegokolwiek komunikatu ostrzegawczego (kontrolki) w Samochodzie; utraty dostępu lub awarii w działaniu PANEK Carsharing.

Oznacza to, że Klient zobowiązany jest sprawdzić czy pojazd nadaje się do jazdy, czy też nie został uszkodzony przez poprzedniego użytkującego, ponieważ potencjalne uszkodzenia zostaną przypisane jemu jako najmującemu auto. W praktyce wygląda to tak, że w trosce o spokojną głowę, przed rozpoczęciem użytkowania auta, powinniśmy obejść go dookoła, a dla własnego bezpieczeństwa – uwiecznić wszystko na zdjęciach. Firma ta szczegółowo określa również w regulaminie czas, w którym trzeba zmieścić się w poinformowaniu o kolizji lub wypadku.

W części regulaminu: Uszkodzenia Samochodu i odpowiedzialność Klienta, prócz opłat za nieprawidłowe korzystanie z pojazdu np. drift, udostępnienie pojazdu osobie trzeciej, palenie wyrobów tytoniowych czy zabrudzenie wnętrza, znajdujemy również punkt o odpowiedzialności klienta:

Czytaj także: Uber a wypadek

60. Klient, z zastrzeżeniem pkt 61 Regulaminu, ponosi Opłaty Dodatkowe w następujących przypadkach (chyba, że udowodni, iż zdarzenie nastąpiło z przyczyn, za które nie ponosi odpowiedzialności): 

zgłoszone PANEK zgodnie z warunkami z pkt 28a. Regulaminu uszkodzenie Samochodu: kwota odpowiadająca wartości szkody według wyceny systemu eksperckiego służącego do wyceny uszkodzeń i wartości pojazdów, jednak nie więcej niż 1000 zł; (..).

Oznacza to zatem, że maksymalna wysokość udziału własnego w szkodzie to 1000 złotych. Sam punkt 61. regulaminu wskazuje: W czasie obowiązywania Subskrypcji, Klient nie odpowiada za uszkodzenie Samochodu, pod warunkiem jego zgłoszenia zgodnie z warunkami z pkt 28a. Regulaminu oraz uprzedniego prawidłowego wykonania oceny stanu technicznego i czystości Samochodu zgodnie ze wskazaniami Aplikacji. Zatem przy prawidłowym korzystaniu z auta nie będą naliczane dodatkowe opłaty z tabeli regulaminowej.

Regulamin przewiduje też, kiedy Klient odpowiada w całości za powstałe szkody: 

1. szkoda powstała w wyniku umyślnego działania lub zaniechania bądź niedbalstwa Klienta; 
2. szkoda nastąpiła podczas w zawodów, rajdów, wyścigów, testów, prób sportowych itp.; pod wpływem alkoholu, substancji odurzających, narkotyków, leków i jakichkolwiek innych substancji mających negatywny wpływ na kierowanie Samochodem; 
3. z naruszeniem przepisów prawa ruchu drogowego; 
4. do holowania; 
5. poza terytorium Polski
6. klient uciekł z miejsca zdarzenia
7. klient nie dopełnił obowiązków wymaganych przez ubezpieczyciela Samochodu, co skutkowało odmową wypłaty odszkodowania z winy Klienta lub prowadził Samochód bez ważnego prawa jazdy,
8. Klient przekroczył dopuszczalną prędkość o co najmniej 30 km/h lub rażąco naruszył inne przepisy ruchu drogowego; 
9. Klient nie zgłosił PANEK zdarzenia (przyp.red. o czym pisaliśmy powyżej); 
10. szkoda powstała w wyniku dokonywania w Samochodzie jakichkolwiek napraw bądź czynności serwisowych, otwierania maski, usuwania, podmiany lub utraty jakichkolwiek części, felg, opon lub elementów wyposażenia Samochodu.

4Mobility carsharing

W tej firmie sprawa ubezpieczeń wygląda nieco inaczej. Na stronie internetowej znajdziemy informację, że samochody posiadają “rozszerzone” ubezpieczenie AC i jeśli uszkodzenia powstaną z winy kierującego ponosi on opłatę w wysokości 1000 złotych, a w przypadku uszkodzeń nieobjętych ubezpieczeniem lub gwarancją producenta samochodu, klient ponosi pełną odpowiedzialność i sam pokrywa wartość naprawy.

Co to oznacza w praktyce? W regulaminie 4Mobility, podobnie jak w firmie Panek, opisane są zasady, gdy użytkownik w pełni odpowiada za wyrządzone szkody tj.; udostępni samochód osobie nieuprawnionej, prowadzi pod wpływem alkoholu lub środków odurzających, pozostawi samochód niezabezpieczony przed kradzieżą, spowoduje szkodę w wyniku umyślnego działania, niedbalstwa lub zaniechania, przekroczy prędkość o 30km/h lub rażąco naruszy przepisy prawa drogowego, ucieknie z miejsca kolizji lub wypadku, będzie korzystał z nieprawdziwych danych i dokumentów, wyjedzie poza Polskę, nie dopełni obowiązków wymaganych przez ubezpieczyciela Samochodu, prowadzi bez ważnego prawa jazdy. 

W paragrafie 9 w punkcie 6 znajdujemy również informację:

Z zastrzeżeniem postanowień niniejszego paragrafu (paragraf 9 – przyp. red.) Użytkownik ponosi pełną odpowiedzialność za uszkodzenia Samochodu, jeżeli podstawą tej odpowiedzialności jest zdarzenie, za które Użytkownik ponosi odpowiedzialność. Opłaty z tego tytułu wskazane są w Cenniku opłat dodatkowych.

Oznacza to, że bez wykupionego ubezpieczenia dodatkowego odpowiadamy w pełni za uszkodzenia pojazdu. W cenniku opłat dodatkowych w punkcie 3.3  znajduje się informacja, że w przypadku uszkodzenia pojazdu i dopełnienia przez jego Użytkownika obowiązków wynikających z  prawidłowego zgłoszenia szkody, o ile uszkodzenie wynika z okoliczności, za które użytkownik ponosi odpowiedzialność wysokość opłaty wynosi 1000 złotych. W cenniku opłat dodatkowych określono też inne opłaty od zgubienia kluczyka do samochodu po przekroczenie średniego zużycia paliwa.

W ramach dodatkowego ubezpieczenia “Spokojna głowa” obowiązują te same wykluczenia, co w podstawowym regulaminie, a sama promocja znosi opłatę dodatkową z cennika usług dodatkowych w zakresie opłaty 1000 zł. Promocja obowiązuje do odwołania.

Innogy GO! 

Innogy Go! zaistniało w kwietniu 2019 roku. Wówczas, w stolicy wystartował pierwszy w pełni elektryczny car-sharing. Każdego dnia cieszył się on coraz większą popularnością… i każdego dnia dochodziło też coraz większej liczby zdarzeń z jego udziałem. W końcu miarka się przebrała i 9 sierpnia wszedł w życie nowy regulamin Innogy GO! Co się zmieniło? Całkiem sporo! Zmianie przede wszystkim uległ minimalny wiek kierowców, którzy mogą skorzystać z usługi firmy. Teraz elektryczne auta na minuty mogą wypożyczyć osoby posiadające prawo jazdy kategorii B od minimum 6 miesięcy, a dodatkowo muszą mieć one ukończone 22 lata.

Skąd tak kontrowersyjna zmiana? Innogy GO! przyznaje, że według przeprowadzonych przez nich statystyk, za 60% wypadków z udziałem wypożyczanych samochodów były odpowiedzialne osoby poniżej 22 roku życia. Co więcej, monitorowana będzie jazda użytkowników, a każde rażące łamanie przepisów ruchu drogowego będzie srogo karane. Dodatkowo, kierowca zostanie obciążony kosztami nieprawidłowych zachowań, np. odholowanie w wyniku nieprawidłowego parkowania, blokady na kołach.

Jeśli zaś chodzi o sam regulamin, Innogy GO! należy się wielki ukłon za absolutną przejrzystość. Jako jedna z niewielu firm wskazuje jaka firma ubezpiecza samochody, co jest o tyle istotne, że każda z poprzednich firm wskazywała, że należy postępować zgodnie z zasadami firmy ubezpieczającej, ale tej firmy nie wskazywała w regulaminach. Na jej stronach znajdziemy dokument zawierający informacje o produkcie ubezpieczeniowym, a w nim od kiedy zaczyna się i kończy ochrona pojazdu przez ubezpieczyciela, jaki jest jej zakres i jakie są wyłączenia. W punkcie 78 regulaminu znajdujemy bardzo istotną informację:

Pojazdy objęte są ubezpieczeniami komunikacyjnymi AC, OC oraz NNW (NNW z sumą ubezpieczenia w wysokości 10 000 zł). Użytkownik zobowiązany jest do zapoznania się z warunkami ubezpieczeń i ich przestrzegania jako Użytkownik pojazdu. Warunki ubezpieczeń dostępne są na stronie www.innogygo.pl. W przypadku wystąpienia szkody w pojeździe, jeżeli dana polisa nie pokryje szkody w całości – innogy ma prawo zgłosić swe roszczenia do użytkownika pojazdu na zasadach ogólnych przewidzianych przepisami prawa. Polisa ubezpieczenia komunikacyjnego AC nie obejmuje w szczególności sytuacji: 

• • 1. gdy pojazd uległ uszkodzeniu, a kierujący nim Użytkownik znajdował się pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych zabronionych substancji, 
    2. uszkodzenia pojazdu w wyniku naruszenia przepisów drogowych lub jeśli Użytkownik nie posiada akceptowanych prawnie dokumentów uprawniających do jazdy, 
    3. uszkodzenia pojazdu spowodowanego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, 
    4. zdarzenia w trakcie, którego Użytkownik zbiegł z miejsca wypadku, 
    5. w których ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania w wyniku niedopełnienia obowiązków, takich jak wypełnienie oświadczenia o zdarzeniu drogowym, 
    6. gdy szkoda powstała podczas prowadzenia pojazdu przez inną osobę aniżeli Użytkownik, który wynajął samochód, 
    7. gdy pojazd, którym porusza się Użytkownik stanowi niebezpieczeństwo w ruchu drogowym, w związku ze złym stanem technicznym lub brakach w wyposażeniu,
    8. przekroczenia pojazdem granic terytorium Polski.

Mamy zatem wyraźnie wskazane, że samochody tej firmy posiadają nie tylko OC i AC, ale również NNW wraz ze wskazaniem kwoty ubezpieczenia. To oczywiście ogromny plus dla użytkowników. Podobnie jak w poprzednich firmach, określono opłatę za spowodowanie wypadku drogowego w kwocie 1000 zł. Na stronie tej firmy udostępniono również Ogólne Warunki Ubezpieczenia dla pojazdów od Ubezpieczyciela. Można, w związku z tym, szczegółowo zapoznać się ze wszystkimi regulacjami zakładu ubezpieczeń w szczególności z § 10. SZCZEGÓLNE WYŁĄCZENIA I OGRANICZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI.

Traficar auto na minuty

Firma ta na swojej stronie internetowej informuje, że jej auta objęte są pełnym ubezpieczeniem i użytkownik nie ponosi z tego tytułu żadnych opłat. Niemniej jednak przy szczegółowym pytaniu odsyłani jesteśmy do regulaminu usługi. Tam też w sekcji Uszkodzenia pojazdu w punkcie 58. znajdujemy informację, że użytkownik ponosi odpowiedzialność za wyposażenie pojazdu oraz jego stan techniczny, jak i za ewentualne uszkodzenia pojazdu zaistniałe z winy użytkownika. Wyłączeniu podlegają następujące sytuacje: 

• • 60. Użytkownik nie ponosi odpowiedzialności za kradzież pojazdu jak i za uszkodzenie lub zniszczenie pojazdu na skutek wypadku lub kolizji. Brak odpowiedzialności użytkownika nie obejmuje przypadków:

• • 1. umyślnego uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu,
    2. uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu podczas prowadzenia w stanie po spożyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwym, po użyciu narkotyków lub środków psychotropowych lub bez ważnego i honorowanego w Polsce prawa jazdy,
    3. uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu w razie naruszenia przepisów ruchu drogowego,
    4. zdarzeń w trakcie których kierowca zbiegł z miejsca zdarzenia,
    5. szkody powstałej gdy kierowcą nie był użytkownik który dokonał rezerwacji pojazdu,
    6. uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu nie zgłoszonego Infolinii Technicznej Traficar zgodnie z pkt 59*,
    7. uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu jeżeli użytkownik nie złożył dokumentów lub wyjaśnień zgodnie z pkt 59 powyżej*.

• • 61. Użytkownik ponosi odpowiedzialność za uszkodzenia pojazdu powstałe w wyniku użytkowania go niezgodnie z przeznaczeniem (użytkowanie w warunkach prowadzących do ponadnormatywnego zużycia pojazdu, utrzymywanie wysokich obrotów silnika, korzystanie z hamulca ręcznego w trakcie jazdy), albo używania go mimo wyświetlania się kontrolki nakazującej natychmiastowe zatrzymanie pojazdu (np. uszkodzenia silnika braku oleju, „STOP”).

*W regulaminie w punkcie 59. wskazano iż użytkownik ma obowiązek poinformować Infolinię Techniczną Traficar. Ponadto użytkownik zobowiązany jest poinformować policję o uszkodzeniu pojazdu na skutek wypadku, kolizji lub czynu o charakterze umyślnego niszczenia mienia. W przypadku wskazanym w zdaniu poprzednim użytkownik ma obowiązek pozostać na miejscu zdarzenia do momentu poinformowania użytkownika przez Infolinię Techniczną, iż obecność użytkownika na miejscu zdarzenia nie jest konieczna. Użytkownik, najpóźniej w terminie 24 godzin od wezwania, zobowiązany jest przedkładać na żądanie Traficar wszelkie dokumenty oraz składać wyjaśnienia w związku z procesem likwidacji szkody komunikacyjnej.

W Cenniku opłat dodatkowych znajdziemy informację dotyczącą konkretnych opłat powstałych przy kolizji czy wypadku:

• • • • Kosztu naprawy blacharsko-lakierniczych, mechanicznych (w tym koszty prania tapicerki) oraz części zamiennych i wyposażenia, w przypadku gdy naprawa objęta jest odpowiedzialnością klienta  – koszt usługi lub części +35% 
      • Brak poinformowania Traficar o zaistnieniu zdarzenia skutkującego możliwością pokrycia szkody z polisy obowiązkowego ubezpieczenia pojazdów (OC) -1000 złotych.

Auto na minuty – ile możemy zaoszczędzić?

Carsharing nie traci na popularności, a sytuacja na rynku aut na minuty jest dynamiczna. Z jednej strony, nowi gracze mają poniekąd przetarte szlaki, ale z drugiej – muszą stawiać czoła sporej konkurencji. Kiedy do gry wchodził Innogy GO! chciał zyskać przychylność kierowców płatnością jedynie za czas korzystania z auta, bez ponoszenia opłat za przejechane kilometry, tak jak jest to w przypadku pozostałych firm.

Minuta jazdy autem Innogy GO! to koszt 1,19 zł. A jakie stawki oferuje konkurencja? Wypożyczając elektryczne BMW i3 z 4Mobility, za minutę użytkowania pojazdu zapłacimy 1,30 zł. Korzystając z kolei ze spalinowych aut oferowanych w usłudze Traficar, za każdą minutę jazdy zapłacimy 0,50 zł, a dodatkowo za każdy przejechany kilometr 0,80 zł. Nie lepiej na tle konkurencji wypada Panek. Tutaj, wypożyczając elektrycznego Smarta EQ, każda minuta będzie nas kosztować 0,70 zł, a każdy przejechany kilometr dodatkowo obciąży nasz budżet o 0,65 zł.

Jeśli stawki te dawałyby niewystarczający obraz rzeczywistości, w tym miejscu możemy powołać się na dane portalu elektrowoz.pl, które opierając się na raporcie Inrix Global Traffic donoszącym, że ruch w centrum Warszawy przemieszcza się ze średnią prędkością 21 km/h wyliczył, że przejechanie 5 kilometrów powinno kosztować odpowiednio:

• 5 kilometrów autem Innogy Go! – 17 zł,
• 5 kilometrów autem 4mibility – 18,60 zł,
• 5 kilometrów autem Traficar – 11,10 zł,
• 5 kilometrów autem Panek – 13,25 zł.

Podsumowując – rynek carsharingu to stosunkowo nowa i młoda gałąź ekonomii współdzielenia. Z pewnością jest to wygodne i tańsze rozwiązanie od taksówek. Jednak przy obecnych cenach jest to raczej rozwiązanie dla osób zazwyczaj poruszających się komunikacją miejską lub korzystających z aut jedynie okazjonalnie. W Polsce widać duże zainteresowanie carsharingiem również wśród włodarzy miejskich ze względu na równoważenie mobilności i zmianę w podejściu do posiadania samochodów w obszarach zurbanizowanych. Już w roku 2018 w raporcie PwC „The five dimensions of automotive transformation” wskazywano, że w 2030 roku co trzeci kilometr w Europie będzie odbywał się w ramach ekonomii współdzielenia. Jest to mocny trend, który powoli, ale skutecznie zmienia podejście do posiadania własnego pojazdu.

Czytaj także: Samochód dostawczy na minuty: BIG carsharing zadebiutował w Polsce