Czym są nadsterowność i podsterowność pojazdu?

Aktualizacja:
Aerial view of an orange car drifting on a racetrack, with skid marks creating an artful pattern on the surface.

W codziennej jeździe samochodem większość kierowców nieświadomie doświadcza nadsterowności i podsterowności. To dwa odmienne zachowania pojazdu na drodze, które mają znaczący wpływ na bezpieczeństwo jazdy, dlatego warto je dokładnie zrozumieć. Poznanie istoty nadsterowności i podsterowności, a także czynników, które na nie wpływają, pozwoli Ci opanować te sytuacje w sposób pewny i skuteczny.

Czym jest nadsterowność pojazdu?

Nadsterowność to zjawisko, w którym tylna oś pojazdu traci przyczepność, podczas gdy przednia utrzymuje dobrą przyczepność do nawierzchni. W rezultacie tył samochodu ucieka na zewnątrz zakrętu, wyprzedzając tym samym przód. Innymi słowy, samochód zaczyna skręcać ostrzej, niż wynikałoby to z ustawienia kół. W skrajnych przypadkach może to doprowadzić do kompletnej utraty kontroli i obrócenia się pojazdu wokół własnej osi.

Przyczyny nadsterowności

Główną przyczyną nadsterowności jest niedociążenie tylnej osi, co często występuje w samochodach z napędem na tylne koła. Zbyt duża moc przenoszona na te koła, szczególnie w trudnych warunkach drogowych, może spowodować zerwanie ich przyczepności. Dodatkowo, czynniki takie jak nierównomierny rozkład masy, zbyt sztywne zawieszenie tylne czy zużyte opony na osi napędowej mogą również przyczyniać się do nadsterowności.

Rozpoznawanie nadsterowności

Kierowca może rozpoznać nadsterowność po charakterystycznych objawach:

  • piski tylnych opon podczas wychodzenia z zakrętu,
  • delikatne przeskakiwanie tyłu samochodu na boki,
  • wrażenie, że tył pojazdu ucieka na zewnątrz zakrętu.

Ponadto nadsterowność jest często odczuwana jako lekka i nieoczekiwana reakcja na ruch kierownicą.

Czym jest podsterowność pojazdu?

Podsterowność to zjawisko przeciwne do nadsterowności. W tym przypadku przednia oś pojazdu traci przyczepność, podczas gdy tylna ją utrzymuje. Skutkuje to tym, że samochód wypada z zakrętu na zewnątrz, pokonując go na szerszym łuku, niż wynikałoby to z ustawienia kół.

Przyczyny podsterowności

Podsterowność jest częściej obserwowana w samochodach z napędem na przednią oś, ze względu na większe obciążenie. Czynniki takie jak zużyte przednie opony, zbyt miękkie zawieszenie przednie czy nierównomierne rozłożenie masy pojazdu mogą prowadzić do utraty przyczepności kół przednich.

Rozpoznawanie podsterowności

Kierowca może zidentyfikować podsterowność po następujących objawach:

  • opóźniona reakcja samochodu na ruch kierownicą,
  • wrażenie, że auto wypada z zakrętu na zewnątrz,
  • lekka i niespodziewana reakcja na skręt kierownicą.

W skrajnych przypadkach podsterowność może skutkować tym, że samochód pojedzie prosto, zamiast skręcić zgodnie z ustawieniem kół.

Różnice między nadsterownością a podsterownością

Różnica między nadsterownością a podsterownością polega na tym, która oś pojazdu traci przyczepność. W przypadku nadsterowności jest to tylna oś, a w przypadku podsterowności – przednia. Te dwa zjawiska wymagają zatem odmiennych reakcji ze strony kierowcy, aby odzyskać kontrolę nad pojazdem.

Nadsterowność vs. podsterowność – reakcja kierowcy

W przypadku nadsterowności należy wykonać kontrę kierownicą w stronę, w którą ucieka tył auta. Natomiast w podsterowności, najważniejsze jest zmniejszenie kąta skrętu kół przednich i stopniowe wytracenie prędkości.

Czynniki wpływające na nadsterowność i podsterowność

Na to, czy samochód będzie wykazywał tendencje do nadsterowności lub podsterowności, wpływa wiele czynników konstrukcyjnych i eksploatacyjnych. 

  • Rodzaj napędu (przedni, tylny, 4×4).
  • Rozkład masy pojazdu.
  • Sztywność zawieszenia (amortyzatorów i stabilizatorów).
  • Szerokość i przyczepność opon.
  • Ciśnienie w oponach.
  • Kąt pochylenia kół przednich.

Producenci samochodów starają się zaprojektować je tak, aby wykazywały lekką tendencję do podsterowności, jako że jest ona generalnie mniej niebezpieczna niż nagła utrata przyczepności tylnej osi.

Sprawdź też, ile zapłacisz za ubezpieczenie AC.

Radzenie sobie z nadsterownością

Gdy samochód zaczyna wykazywać nadsterowność, należy wykonać kontrę kierownicą w stronę, w którą ucieka tył pojazdu. Jednocześnie, nie należy gwałtownie hamować samochodem, ponieważ może to dodatkowo odciążyć tylną oś i pogłębić poślizg. W razie potrzeby można również lekko dodać gazu, aby przywrócić przyczepność tylnych kół.

Radzenie sobie z podsterownością

W przypadku podsterowności najważniejsze jest zmniejszenie kąta skrętu kół przednich i stopniowe wytracenie prędkości. Gwałtowne hamowanie lub dodawanie gazu mogą jedynie pogorszyć sytuację. Zamiast tego, należy delikatnie zdjąć nogę z pedału gazu, aby dociążyć przednią oś i przywrócić jej przyczepność.

Szukasz ubezpieczenia OC? Sprawdź ofertę najlepszych towarzystw ubezpieczeniowych.

Systemy bezpieczeństwa a nadsterowność i podsterowność

Nowoczesne samochody wyposażone są w zaawansowane systemy bezpieczeństwa, takie jak ESP (Elektroniczny Układ Stabilizacji Toru Jazdy) czy ASR (Układ Kontroli Trakcji), które pomagają kierowcy radzić sobie z nadsterownością i podsterownością.

Systemy te stale monitorują zachowanie pojazdu i reagują, gdy wykryją utratę przyczepności. W przypadku nadsterowności ESP wyhamowuje zewnętrzne przednie koło, aby przywrócić prawidłowy tor jazdy. Natomiast w podsterowności, ASR redukuje moc silnika i hamuje wewnętrzne tylne koło, aby zwiększyć przyczepność przedniej osi.

Dzięki tym systemom nawet mniej doświadczeni kierowcy mogą bezpiecznie poradzić sobie z utratą przyczepności kół. Należy jednak pamiętać, że systemy te mają swoje ograniczenia i nie zastąpią umiejętności oraz doświadczenia kierowcy.

Zobacz także: Aquaplaning

Szkolenia z bezpiecznej jazdy

Chociaż nowoczesne technologie znacznie ułatwiają radzenie sobie z nadsterownością i podsterownością, nic nie zastąpi praktyki i doświadczenia zdobytego na profesjonalnych szkoleniach z bezpiecznej jazdy.

Na takich szkoleniach kierowcy mają okazję ćwiczyć określone reakcje na specjalnych płytach poślizgowych. Pozwala to wypracować odpowiednie nawyki i zautomatyzować prawidłowe działania w obliczu utraty przyczepności kół. Ponadto, instruktorzy przekazują cenne wskazówki dotyczące techniki jazdy, które ograniczają ryzyko wystąpienia tych zjawisk.

Tego typu szkolenia z bezpiecznej jazdy można znaleźć w większości dużych miast w Polsce. Warto rozważyć uczestnictwo w nich, szczególnie jeśli często podróżujesz w trudnych warunkach drogowych lub chcesz podnieść swoje umiejętności za kierownicą.

Zobacz także: Kalkulator ubezpieczenia zdrowotnego

Pytania i odpowiedzi

Czym jest nadsterowność pojazdu?

Czym jest podsterowność pojazdu?

Czy nadsterowność i podsterowność są niebezpieczne?

Jakie systemy w pojazdach pomagają w kontrolowaniu nadsterowności i podsterowności?

Masz pytania o ubezpieczenie?
Nasi eksperci chętnie
Ci pomogą!

Zamów rozmowę
+48 22 490 9000

Kalkulator OC i AC

1
Porównaj w 5 minut
2
Kup ubezpieczenie
3
Zaoszczędź nawet 50%
Oblicz składkę

Podsumowanie

  • Nadsterowność i podsterowność to dwa odmienne zjawiska, które mogą wystąpić podczas jazdy samochodem. Różnią się one tym, która oś pojazdu traci przyczepność – w nadsterowności jest to tylna oś, a w podsterowności – przednia oś. 
  • Znajomość tych zjawisk oraz umiejętność radzenia sobie z nimi decyduje o bezpieczeństwie na drodze. 
  • Zarówno nowoczesne systemy bezpieczeństwa, jak i profesjonalne szkolenia z bezpiecznej jazdy, mogą pomóc kierowcom opanować nadsterowność i podsterowność.

Oszczędź na OC/AC – wyceń i kup w 2 minuty

Wskaż miesiąc końca polisy – zagwarantujemy Ci ofertę z najniższą ceną.

Jak możemy się z Tobą skontaktować?

Telefon
E-mail

Wszystkie treści prezentowane na łamach niniejszej witryny internetowej mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny, stanowiąc wyraz osobistych poglądów ich autora/ów oraz nie nie powinny stanowić podstawy przy podejmowaniu decyzji biznesowych, inwestycyjnych, lub podatkowych, za które to decyzje właściciel strony internetowej ani autorzy nie ponoszą jakiejkolwiek odpowiedzialności.

Najnowsze artykuły

2025.12.05  •  Samochód
Najtańsze OC w listopadzie 2025 – gdzie kupić tanie OC i jak obniżyć składkę?

Średnia cena za OC w listopadzie 2025 r. wyniosła 671 zł – wynika z wewnętrznych danych Punkty. Choć w ostatnich miesiącach ceny polis ustabilizowały się, różnice pomiędzy stawkami za ubezpieczenie są ogromne. Jedni płacą zaledwie nieco ponad 400 zł, inni – więcej niż 1500 zł. Gdzie znaleźć najtańsze OC w Polsce i jak realnie obniżyć koszty ubezpieczenia samochodu? Odpowiadamy na podstawie najnowszych danych z rynku.

Czytaj więcej
2025.12.08  •  Samochód
Kary za brak OC – Ile zapłacisz po ostatnich podwyżkach?

Uwaga kierowcy! Od 1 stycznia 2025 roku wzrosły kary za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC. Sprawdź, ile możesz zapłacić, jeśli nie masz ważnej polisy i nie ryzykuj. Ubezpieczenie OC to nie tylko obowiązek, ale też ochrona dla Ciebie i innych uczestników ruchu drogowego.

Czytaj więcej
Upoważnienie do ubezpieczenia samochodu – jak je napisać i kiedy jest potrzebne?
2025.11.25  •  Samochód
Upoważnienie do ubezpieczenia samochodu – jak je napisać i kiedy jest potrzebne?

Upoważnienie do ubezpieczenia samochodu pozwala innej osobie kupić polisę za właściciela, wypowiedzieć ją lub zgłosić szkodę. To proste rozwiązanie przydaje się także wtedy, gdy pojazd jest współwłasnością lub właściciel przebywa za granicą. Sprawdź, kto może wystawić dokument, kiedy jest potrzebny i jak przygotować go poprawnie, aby ubezpieczenie auta przebiegło bez komplikacji.

Czytaj więcej
Najtańsze ubezpieczenie samochodu terenowego – ile kosztuje i na co zwrócić uwagę przy wyborze polisy?
2025.12.04  •  Samochód
Najtańsze ubezpieczenie samochodu terenowego – ile kosztuje i na co zwrócić uwagę przy wyborze polisy?

Posiadanie samochodu terenowego, choć satysfakcjonujące dla miłośników trudnych warunków, wiąże się ze sporymi kosztami, zwłaszcza ubezpieczenia. Wysokość składki OC zależy od wielu czynników, dlatego nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi na pytanie o cenę. Dowiedz się, na co zwrócić uwagę przy wyborze polisy i co zrobić, aby nie przepłacić za ubezpieczenie auta terenowego.

Czytaj więcej
Laweta jadąca pustą platformą po drodze w otoczeniu jesiennych drzew
2025.11.19  •  Samochód
Ubezpieczenie lawety – czy jest obowiązkowe i ile kosztuje OC lawety?

Każdy właściciel pojazdu przewożącego auta, motocykle czy sprzęt budowlany dobrze wie, że nawet solidna laweta to nie tylko przyczepa – to również formalności, ryzyko i potencjalne koszty. Czy ubezpieczenie dla lawety jest obowiązkowe? I jeśli tak – ile może kosztować polisa odpowiedzialności cywilnej właśnie dla niej? Na te pytania odpowiemy w niniejszym artykule.

Czytaj więcej

Najchętniej czytane

2025.12.05  •  Samochód
Najtańsze OC w listopadzie 2025 – gdzie kupić tanie OC i jak obniżyć składkę?

Średnia cena za OC w listopadzie 2025 r. wyniosła 671 zł – wynika z wewnętrznych danych Punkty. Choć w ostatnich miesiącach ceny polis ustabilizowały się, różnice pomiędzy stawkami za ubezpieczenie są ogromne. Jedni płacą zaledwie nieco ponad 400 zł, inni – więcej niż 1500 zł. Gdzie znaleźć najtańsze OC w Polsce i jak realnie obniżyć koszty ubezpieczenia samochodu? Odpowiadamy na podstawie najnowszych danych z rynku.

Czytaj więcej
Wyprzedzanie na autostradzie
2024.10.17  •  Samochód
Co grozi za wyprzedzanie na podwójnej ciągłej?

Chociaż zasady dotyczące tego manewru są jasne, nie każdy kierowca zdaje sobie sprawę z powagi sytuacji oraz konsekwencji, jakie mogą wynikać z jego złamania. W artykule przyjrzymy się szczegółowo, jakie kary i punkty karne grożą za wyprzedzanie na podwójnej ciągłej, czy są sytuacje, w których wyprzedzanie na podwójnej ciągłej jest dozwolone oraz czy takie wykroczenie może wpłynąć na składki ubezpieczeniowe.

Czytaj więcej
wichura
2022.02.24  •  Dom
Ubezpieczenie od wichur, huraganów i trąb powietrznych

Przerwy w dostawach prądu, tysiące zerwanych dachów, a nawet całkowicie zniszczonych domów. To skutki orkanów, które coraz częściej przetaczają się przez Polskę, zostawiając za sobą potężne straty. Naprawa szkód będzie mniej dotkliwa, jeśli otrzymasz odszkodowanie z ubezpieczenia nieruchomości na wypadek wichur. Ile kosztuje i jak działa ubezpieczenie na wypadek silnego wiatru, huraganu i trąby powietrznej?

Czytaj więcej