Jet lag: wszystko, co musisz o nim wiedzieć!

Nadchodzi czas długo wyczekiwanego urlopu. Planujesz podróż swojego życia. Chcesz zwiedzać świat, poznawać nowe kultury i poszerzać swoje horyzonty. Po wielu godzinach spędzonych na pokładzie samolotu, w końcu lądujesz u celu swojej wyprawy. Zamiast cieszyć się pierwszymi dniami wakacyjnej wolności, Ty zmagasz się z bólami głowy, krańcowym zmęczeniem i nieustanną sennością. Cierpisz na tzw. zespół długu czasowego, czyli nagłej zmiany strefy czasowej. Zjawisko to powszechnie znane jest jako jet lag.

Jet lag: co to jest i kiedy występuje?

Zegar biologiczny człowieka wyznacza rytm działania naszego organizmu. Dostosowanie się do tego rytmu sprawi, że poczujemy się lepiej i będziemy bardziej efektywni. Problemy zaczynają się w momencie, gry rytm naszego zegara biologicznego zostanie zakłócony.

Z tym mamy do czynienia najczęściej podczas podróży lotniczych. Zmęczenie lotem wynika z ograniczenia aktywności fizycznej, wymuszonej pozycji oraz zmiany ciśnienia. Przy odległościach przekraczających dwie strefy czasowe dochodzi do niezgodności pomiędzy naszym wewnętrznym zegarem biologicznym a zegarem wskazującym lokalny czas astronomiczny. Stan ten to tak bardzo popularny jet lag.

Zespół nagłej zmiany strefy czasowej: objawy jet lag

Nagła zmiana strefy czasowej powoduje przesunięcie faz w ludzkim rytmie dobowym. Nasz organizm nie nadąża wówczas z przystosowaniem się do nowych warunków. Najbardziej odczuwalne są zakłócenia rytmu spania i czuwania. Ale to nie wszystko! Rozregulowaniu ulegają także inne funkcje organizmu.

Najczęstsze objawy jet lagu to:

• zaburzenia snu,
• problemy z koncentracją,
• złe samopoczucie,
• ból głowy,
• krańcowe zmęczenie,
• senność,
• brak apetytu,
• problemy jelitowo-żołądkowe.

Jet lag: jak mu zapobiegać? Jak sobie radzić z różnicą czasu?

Mówiąc o zapobieganiu uciążliwościom związanym z jet lagiem, musimy wziąć pod uwagę przede wszystkim kierunek naszej podróży. Inaczej powinniśmy działać przed planowaną podróżą w kierunku zachodnim, kiedy do czynienia mamy z wydłużeniem dnia, a inaczej kierując się na wschód, kiedy skraca się cykl dzienny. Okazuje się, że lepiej znosimy podróże na zachód, ponieważ nasz organizm łatwiej przystosowuje się do dłuższej doby. Jak zatem nie dać się jet lagowi?

Kiedy planujemy podróż w kierunku zachodnim, postarajmy się przed podróżą przyzwyczaić organizm do zmiany czasu, jaki nas czeka. Kładźmy się spać 1-2 godziny później niż zwykle. Już na samym początku lotu przestawmy zegarek na czas obowiązujący w miejscu docelowym. Ten zabieg ułatwi nam psychiczne przestawienie się na nowe pory dnia. Walczmy z sennością i postarajmy się nie zasypiać podczas lotu. Pomogą nam w tym bezalkoholowe napoje i posiłki bogate w białko (np. żółty ser, ryby, jajka, mleczne produkty). Po dotarciu do celu podróży, dostosujmy się do rytmu życia w nowym miejscu. Przebywajmy jak najwięcej na świetle dziennym, a spać połóżmy się dopiero po zachodzie słońca. Pamiętajmy, że w najlepszej formie będziemy dopiero rano.

Teoretycznie, w nieco gorszej sytuacji są osoby udające się w podróż w kierunku wschodnim. Wówczas skraca się cykl dzienny lub nocny, a nam trudniej przystosować się do rytmu, w którym nagle „straciliśmy” kilka godzin. W tym przypadku również powinniśmy zacząć przyzwyczajać nasz organizm do nowych warunków już kilka dni przed wylotem. W przeciwieństwie jednak do podróży zachodnich, spać powinniśmy pójść wcześniej niż zwykle. Podczas lotu zaleca się spożywać posiłki bogate w węglowodany (np. owoce, makaron, ryż), które wprowadzają w stan senności – sen podczas lotu jest jak najbardziej wskazany. Po dotarciu na miejsce, korzystajmy jak najwięcej ze światła słonecznego, które ułatwi uregulowanie zegara biologicznego. Wbrew niektórym radom, powinniśmy unikać zażywania środków nasennych i melatoniny, ponieważ w rzeczywistości powodują one jeszcze większe rozregulowanie organizmu. Nasz organizm najbardziej wydajmy będzie w godzinach wieczornych.

Jet lag melatonina

Melatonina jest to naturalnie występujący u człowieka hormon, produkowany w ośrodkowym układzie nerwowym przez szyszynkę, który odgrywa rolę w regulacji biologicznego rytmu okołodobowego, m.in. snu i czuwania. Melatonina okazuje się być skutecznym środkiem w leczeniu problemów ze snem, przy zmianie strefy czasowej, jest dostępna w aptece bez recepty, o szczegóły dotyczące stosowania przy jet lagu dobrze zapytać farmaceutę.

Wyjeżdżasz? Pamiętaj o ubezpieczeniu turystycznym!

Wybierasz się w daleką podróż? Nie zapomnij o ubezpieczeniu turystycznym. To konieczna opcja zwłaszcza, że koszty leczenia za granicą, w Azji, Ameryce, USA czy w Afryce, bywają astronomiczne. Złamana noga może kosztować 50 tys złotych, a koszt transportu medycznego czy ratownictwa przekroczyć 200-300 tys złotych. Ubezpieczenie turystyczne kosztuje od kilku złotych dziennie, dlatego po prostu trzeba je mieć.

Składkę na Twój wyjazd obliczysz tutaj: