Jak dochodzić odszkodowania za szkody zimowe? Sprawdź

Kto odpowiada za szkody zimowe i chodnikowe?

“Po coś się tak spieszył/spieszyła?”, “Trzeba było patrzeć pod nogi” – po fakcie bliscy mają dla poszkodowanego wiele jakże cennych wskazówek. Jednak często urazy zimowe wynikają z zaniedbania konkretnych osób lub instytucji odpowiedzialnych za właściwe utrzymanie powierzchni, na której doszło do wypadku. Kto ponosi odpowiedzialność? Zarząd dróg, spółdzielnia mieszkaniowa, zarządca danego budynku czy firma odśnieżająca? Musisz to ustalić. Wszystko zależy od tego, gdzie konkretnie doszło do wypadku: na chodniku, na jezdni czy na schodach.

Pamiętaj, że to właściciele i zarządcy posesji muszą dbać o przylegające do budynków chodniki.

Powinni je odśnieżać, posypywać piaskiem, solą lub chlorkiem magnezu w przypadku płyt granitowych. Śnieg na dachu bądź zwisające sople lodu powinna usunąć spółdzielnia, wspólnota mieszkaniowa, lub wynajęty przez nią zarządca budynku, bowiem część obowiązków właścicieli nieruchomości dotyczących utrzymania czystości i porządku często przejmują zarządcy nieruchomości − wyspecjalizowane firmy.

Czytaj także: Kto powinien wypłacić odszkodowanie?

Jeśli do wypadku doszło na terenie spółdzielni mieszkaniowej, to ona może odpowiadać za szkodę. Jeśli poślizgnąłeś się przechodząc przez ulicę, informacji o odpowiedzialnej osobie musisz szukać w urzędzie dzielnicy lub gminy. Za stan ulicy może bowiem być odpowiedzialna spółdzielnia lub wspólnota (gdy droga leży na terenie osiedla), gmina (w przypadku dróg gminnych), powiat (drogi prowadzące od siedziby powiatu do poszczególnych gmin), zarząd województwa (gdy droga łączy ważniejsze miasta w województwie), Generalna Dyrekcja Dróg krajowych i Autostrad (drogi krajowe).

Odpowiedzialność za szkody w innych miejscach:

• przystanki autobusowe i tramwajowe – przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej
• tereny budów – wykonawcy robót budowlanych
• wejścia do sklepów, restauracji, punktów usługowych – właściciele lub najemcy lokali
• parkingi samochodowe – podmiot administrujący danym parkingiem

Na jakie przepisy możesz się powołać, zgłaszając szkodę?

1. Szkody na drogach publicznych – Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych art. 20.

Do zarządcy drogi należy w szczególności utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego, wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających, przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników, wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg i drogowych obiektów inżynierskich dla ruchu oraz wyznaczanie objazdów drogami różnej kategorii, gdy występuje bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa osób lub mienia, odpowiednie ich znakowanie.

W praktyce występują również drogi niezaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych – drogi wewnętrzne, czyli np:

• drogi położone na terenie osiedli mieszkaniowych
• drogi dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych, obiektów użytkowanych przez przedsiębiorców
• place przed dworcami kolejowymi, autobusowymi i portami oraz pętle autobusowe

Za ich utrzymanie odpowiedzialność ponoszą podmioty zarządzające terenem, na którym drogi i miejsca te są położone.

2. Szkody na chodnikach – Ustawa z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu porządku i czystości w gminach art. 5 ust. 1 pkt.4.

Właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taki chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości; właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych.

Za szkody na chodnikach odpowiada więc właściciel nieruchomości, przy której leży chodnik, o ile nie dopełnił on obowiązku odśnieżenia drogi dla pieszych.

Czy zawsze właściciel nie ruchomości lub zarządca drogi odpowiada za szkody?

Odpowiedzialność za szkody zimowe kształtuje sie na zasadzie winy, co oznacza, że do naprawienia szkody jest zobowiązany ten, kto wyrządził szkodę innej osobie ze swojej winy wskutek swojego działania lub zaniechania. Nie wystarczy więc, że ustalisz, kto może zapłacić Ci odszkodowanie za skręconą nogę na śliskim chodniku – powinieneś jeszcze udowodnić, że do wypadku doszło z winy (najczęściej zaniedbania) tej osoby.

Zdarzają się sytuacje, kiedy uprzątnięcie śniegu czy utrzymanie czarnego asfaltu przez całą dobę jest niewykonalne – np. podczas ciągłych opadów śniegu czy gołoledzi. Gdy osoba lub firma odpowiedzialna za stan drogi udowodni, ze zaszła właśnie taka okoliczność, może uniknąć odpowiedzialności za szkodę (jest to tzw. siła wyższa).

Czytaj także: Odszkodowanie za zalanie mieszkania

Właściciel nieruchomości nie odpowiada za wypadki również wtedy, gdy zlecił odśnieżanie i usuwanie lodu specjalnej firmie. Jeśli tak się stało, roszczenia należy kierować do tej firmy. Gdy jednak za utrzymanie drogi dojazdowej czy chodnika odpowiada dozorca (zatrudniony na umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną), wówczas jego zaniedbania obciążają właściciela.

Z jakiego ubezpieczenia możesz zgłosić szkodę?

Jeśli przewrócisz się na chodniku, za którego utrzymanie odpowiada zarządca nieruchomości, możesz domagać się odszkodwania z jego polisy OC. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości jest obowiązkowe zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2003 r. § 2. 1. Ubezpieczeniem OC jest objęta odpowiedzialność cywilna zarządcy nieruchomości za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem ubezpieczonego, w okresie ubezpieczenia, w związku z zarządzaniem nieruchomością.

W administracji danego budynku lub osiedla powinieneś złożyć podanie o zadośćuczynienie, zwrot kosztów leczenia i ewentualnie odszkodowanie za zniszczone podczas wypadku rzeczy osobiste. Do podania dołącz zdjęcia, zeznania świadków, rachunki za leki, sprzęt ortopedyczny, zniszczone ubrania, itp. Pamiętaj, że to Ty powinieneś wykazać związek Twojego wypadku z zaniedbaniem właściciela lub administratora, więc musisz zadbać o dokumentację. Podmiot odpowiedzialny za zdarzenie może przekazać Twoją sprawę do zakładu ubezpieczeń, w którym ma wykupione ubezpieczenie OC, lub, jeśli nie ma takiej polisy, może zaspokoić Twoje roszczenia osobiście.  W tym artykule przeczytasz, czego możesz się domagać z ubezpieczenia OC sprawcy i jak zgłaszać roszczenia

Jeżeli zarządca zlecił odśnieżanie specjalistycznej firmie, która nie wywiązała się z tego obowiązku, zgłoś się do niej. Obecnie firmy odśnieżające najczęściej także mają OC z wysokimi sumami ubezpieczenia, które chroni je przed roszczeniami poszkodowanych osób.

A co, jeśli do wypadku doszło na prywatnej posesji lub na oblodzonym chodniku przed czyimś domem? W takim przypadku zgłoś się do właściciela nieruchomości. Odszkodowanie będziesz mógł dostać z dobrowolnej polisy OC w życiu prywatnym (jeśli właściciel ją posiada) lub bezpośrednio od niego.

Gdy właściciel drogi lub zarządca nieruchomości nie uznaje swojej winy lub nie godzi się z wysokością Twoich roszczeń, wtedy trzeba dochodzić swoich praw w sądzie. Pozew należy złożyć w Sądzie Rejonowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania właściciela posesji lub położenie terenu, na którym doszło do wypadku.

Zbierz dokumentację zdarzenia i poniesionych wydatków

Najtrudniejszym elementem dochodzenia roszczeń za zimowe uszczerbki na zdrowiu jest udokumentowanie samego zdarzenia. Kiedy przewracasz się i łamiesz nogę, myślisz przede wszystkim o tym, żeby jak najszybciej dostać się do szpitala. Wtedy jeszcze nie zastanawiasz się, czy do wypadku doszło jeszcze na jezdni, czy już na chodniku (wszędzie leży śnieg, więc to wcale nie jest takie oczywiste) i czy znajdzie się jakiś świadek, który mógłby potwierdzić, że rzeczywiście w danym dniu o danej godzinie przejście było nieodśnieżone i właśnie tam doznałeś urazu. Zapewne też od razu nie wyciągasz telefonu i nie robisz sobie “selfie” ze złamaną nogą.

Niestety to na Tobie spoczywa obowiązek udokumentowania wypadku, więc najlepiej byłoby, gdybyś jak najszybciej zaczął zbierać dowody. Dowodem może być np. zdjęcie miejsca zdarzenia (zrobione jak najszybciej po wypadku). Jeśli ktoś obcy pomógł Ci wstać i poczekał z tobą na pogotowie, weź numer telefonu tej osoby – jej oświadczenie może być przydatne. Również na oddziale ratunkowym nie zapomnij powiedzieć, że do urazu doszło po poślizgnięciu się na chodniku/drodze – taka informacja powinna znaleźć się w dokumentacji medycznej.

Od sprawcy lub z jego polisy OC możesz domagać się nie tylko zadośćuczynienia, ale tez zwrotu kosztów poniesionych na leczenie i dojazdy do lekarzy i na rehabilitację. Zbieraj wszelkie rachunki i potwierdzenia opłat, najlepiej w postaci faktur imiennych – wtedy będzie pewność, że to Ty dokonałeś danego wydatku.

Jak sam możesz zadbać o swoją ochronę?

Możesz zadbać o własną ochronę wykupując dobrowolne ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków, czyli NNW. Nieszczęśliwy wypadek to zdarzenie nagłe, którego powodem jest zewnętrzna przyczyna, a efektem uszczerbek na zdrowiu. Wysokość odszkodowania i jego zakres zależą od warunków zawartych w Twojej umowie z ubezpieczycielem.

Do zgłoszenia szkody, jak w przypadku każdego ubezpieczenia, konieczne są dowody i rachunki. Musisz ponadto pilnować określonego w ogólnych warunkach ubezpieczenia terminu zgłoszenia szkody. Możliwa jest kumulacja świadczeń, co oznacza, że jeśli posiadasz dwie umowy ubezpieczenia NNW lub więcej, odszkodowanie za wypadek dostaniesz z każdej z osobna. Również skorzystanie z ubezpieczenia OC sprawcy nie wyklucza dochodzenia roszczeń z Twojej własnej polisy NNW.

Pamiętaj o swoich prawach, ale przede wszystkim o ostrożności na spacerach. Zimą o wypadek nietrudno, a konsekwencje dla Twojego zdrowia moga być bardzo poważne. Bądź też wyrozumiały – gdy pada obfity śnieg, nierealne jest utrzymanie czarnego asfaltu 24 godziny na dobę.