Jazda bez dowodu rejestracyjnego i OC: wszystko, co musisz wiedzieć!

Zmiany dla kierowców, które zapowiadano już jakiś czas temu, dopiero 1 października 2018 roku stały się faktem. Przedstawiane były jakie spore ułatwienie dla kierowców, tymczasem wśród nich budzą małą konsternację. Pojawia się wiele pytań i wątpliwości. Celem ich rozwiania przygotowaliśmy mały przewodnik, w którym wyjaśniamy jak zachować się w określonych sytuacjach i o czym pamiętać.

Bez dowodu rejestracyjnego i OC: od kiedy?

Od 1 października 2018 roku kierowcy mogą jeździć bez dowodu rejestracyjnego oraz potwierdzenia zawarcia polisy OC. W przypadku kontroli drogowej, kierowca nieposiadający przy sobie tych dokumentów nie zostanie ukarany mandatem tak, jak do tej pory. Zniesienie obowiązku posiadania przy sobie tych dokumentów to efekt przygotowanej przez Ministerstwo Cyfryzacji nowelizacji ustawy – Prawo o ruchu drogowym.

Zwróćmy też uwagę, że stwierdzenie, iż po wprowadzonych zmianach „pojedziemy bez OC” jest dużym skrótem myślowym. Ubezpieczenie OC jest ubezpieczeniem obowiązkowym, a za jego brak zapłacimy słone kary. Zmiany dla kierowców zniosły jedynie obowiązek posiadania przy sobie potwierdzenia zawarcia takiej polisy.

Prawo jazdy: czy musisz mieć przy sobie?

Dotychczas, w świetle prawa, każdy kierujący pojazdem musiał posiadać przy sobie:

• uprawnienie do kierowania danym pojazdem – prawo jazdy,
• dokument potwierdzający dopuszczenie pojazdu do ruchu – dowód rejestracyjny,
• zaświadczenie zawarcia umowy ubezpieczenia OC – ważna polisa OC.

Wprowadzone zmiany, dotyczą zniesienia obowiązku posiadania przy sobie tylko i wyłącznie dowodu rejestracyjnego i potwierdzenia polisy OC. To te dokumenty możemy zostawić w domu. W dalszym ciągu musimy mieć przy sobie ważne prawo jazdy, a za jego brak będziemy musieli liczyć się z karami pieniężnymi. – W związku ze zmianą przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym dotyczących pojazdów zarejestrowanych w Polsce oraz ich kontroli, każdy kierowca ma obowiązek posiadania przy sobie i okazania na żądanie uprawnionego organu tylko i wyłącznie dokumentu stwierdzającego uprawnienie do kierowania pojazdem – wyjaśnia mł. asp. Antoni Rzeczkowski z Wydziału Komunikacji Społecznej Komendy Stołecznej Policji.

Jak zachować się w przypadku stłuczki?

Kierowcy podchodzą nieco nieufnie do wprowadzonych zmian. Choć z jednej strony są one dla nich sporym ułatwieniem, bo nie muszą już pamiętać o dokumentach, z drugiej strony obawiają się momentu konsternacji, do jakiej może dojść w momencie stłuczki. Pojawiają się pytania: jak zachować się w momencie kolizji? Czy zawsze konieczne będzie wezwanie policji? W jaki sposób zweryfikować dane podane przez sprawcę stłuczki? Tymczasem policja przypomina, że to na sprawcy zdarzenia spoczywa obowiązek przekazania poszkodowanemu wszystkich informacji niezbędnych do likwidacji szkody. – W przypadku uczestniczenia w kolizji drogowej kierujący pojazdem jest obowiązany podać m.in. swoje dane personalne, dane o pojeździe oraz ubezpieczeniu OC bez konieczności wzywania Policji – tłumaczy mł. asp. Antoni Rzeczkowski. Jednocześnie zaznacza, że: – W związku z wątpliwościami i obawami niektórych kierowców dotyczącymi sytuacji uczestniczenia w kolizji drogowej (wypadku, w którym nie ma zabitych lub rannych) i związanych z tym zdarzeniem ewentualnych problemów w uzyskaniu niezbędnych informacji o pojeździe oraz polisie OC, zastosowanie znajduje art. 44 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Zgodnie z nim każdy kierowca w razie uczestniczenia w wypadku drogowym jest zobowiązany podjąć następujące czynności.

Jeżeli w wypadku nie ma zabitych lub rannych jest obowiązany:

1. zatrzymać pojazd, nie powodując przy tym zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego,
2. przedsięwziąć odpowiednie środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa ruchu w miejscu wypadku,
3. niezwłocznie usunąć pojazd z miejsca wypadku, aby nie powodował zagrożenia lub tamowania ruchu, jeżeli nie ma zabitego lub rannego,
4. podać swoje dane personalne, dane personalne właściciela lub posiadacza pojazdu oraz dane dotyczące zakładu ubezpieczeń, z którym zawarta jest umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, na żądanie osoby uczestniczącej w wypadku.

Jeżeli w wypadku jest zabity lub ranny, kierujący pojazdem jest obowiązany ponadto:

1. udzielić niezbędnej pomocy ofiarom wypadku oraz wezwać zespół ratownictwa medycznego i Policję,
2. nie podejmować czynności, które mogłyby utrudnić ustalenie przebiegu wypadku,
3. pozostać na miejscu wypadku, a jeżeli wezwanie zespołu ratownictwa medycznego lub Policji wymaga oddalenia się – niezwłocznie powrócić na to miejsce.

– W przypadku uczestniczenia w kolizji drogowej (wypadku, w którym nie ma zabitych lub rannych) kierujący pojazdami nie mają obowiązku wzywania Policji. Kierujący mogą poprzestać na spisaniu stosownego oświadczenia – dodaje mł. asp. Antoni Rzeczkowski.

Oświadczenie o zdarzeniu drogowym: co powinno zawierać?

Gdzie sprawdzić dane dotyczące kierowcy i pojazdu?

Brak przy sobie dokumentów rodzi pytanie o wiarygodność informacji, jakie uzyskamy od sprawcy zdarzenia. Te sprawdzić możemy jednak na własną rękę. – W celu uzyskania niezbędnych danych, a szczególnie informacji dotyczących pojazdu oraz polisy OC należy za pośrednictwem strony internetowej Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego wprowadzić numer rejestracyjny spisany z tablicy rejestracyjnej pojazdu lub nalepki kontrolnej (lub nr VIN) – informuje mł. asp. Antoni Rzeczkowski. W odpowiedzi na wprowadzone zmiany dla kierowców, pewne rozwiązanie znalazły także firmy ubezpieczeniowe, które radzą, aby na wszelki wypadek zrobić zdjęcia dowodu rejestracyjnego oraz polisy OC i zawsze mieć je przy sobie w telefonie.

Z kolei podczas kontroli drogowej uprawnione służby sprawdzą dane pojazdu w bazie Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK).

Jakie dane będą zapisane w bazie CEPiK?

W systemie informatycznym Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK) zawarte są wszelkie informacje o pojazdach zarejestrowanych w Polsce i kierowcach posiadających uprawnienia do kierowania.

W CEPiK znajdziemy informacje takie jak:

• dane pojazdu (marka, model),
• dane techniczne (pojemność i moc silnika, liczba miejsc),
• informacje o dokumentach pojazdu,
• dane o obecnym i poprzednich właścicielach i posiadaczach pojazdu,
• informacje o takich zdarzeniach jak: kradzież, odnalezienie, wyrejestrowanie czy zbycie pojazdu,
• informacje o obowiązkowym ubezpieczeniu OC,
• informacje o badaniu technicznym i odnotowanym podczas badania stanie licznika.

Kto przekazuje do CEPiK informacje o kierowcy i pojeździe?

Dane, jakie znajdują się w systemie CEPiK są przekazywane przez:

• wydziały komunikacji w starostwach powiatowych, które rejestrują pojazdy oraz wydają dokumenty prawa jazdy. Wydział komunikacji przekazuje do CEP dane właściciela/posiadacza, dane techniczne pojazdu, a do CEK przekazuje dane kierowców,
• ubezpieczycieli, którzy przekazują informacje o ubezpieczeniu pojazdu,
• stacje kontroli pojazdów, które przekazują informacje o wykonanym badaniu technicznym pojazdu oraz stanie licznika odczytanym w trakcie badania,
• Policję, Inspekcję Transportu Drogowego (ITD), które przekazują między innymi informacje o kradzieży pojazdu i o zatrzymaniu dokumentów oraz wiele innych.

Zatrzymanie dowodu przez policję: jak będzie wyglądać?

Wiele pytań rodzi sam fakt zatrzymania dowodu rejestracyjnego. Dotychczas dokument zatrzymywany był fizycznie. Zmiany dla kierowców sprawiły, że właściwy organ odnotuje fakt zatrzymania dowodu w systemie, a informacja ta zostanie przekazana do organu, który wydał dokument. Wszystko będzie przebiegało tak samo jak do tej pory, z taką różnicą, że dokument ten będzie wirtualny.

Kiedy dokumenty będą potrzebne?

Pamiętajmy, że papierowa forma dowodu rejestracyjnego oraz potwierdzenia zawarcia polisy OC nie została jednak zlikwidowana i dokumenty te będą konieczne w kilku sytuacjach. Kierowca będzie ich potrzebował podczas wizyty na badaniu technicznym, przy sprzedaży auta, załatwianiu spraw urzędowych np. w wydziale komunikacji, a także wtedy, gdy będzie wybierał się w podróż zagraniczną.

O co może zapytać policjant podczas kontroli?

O tym nie mówi się głośno, a warto wiedzieć! Podczas kontroli drogowej może paść pytanie dotyczące tego, kto aktualnie przechowuje dowód rejestracyjny pojazdu. W takiej sytuacji kierowca powinien wskazać tylko czy dowód znajduje się w domu, siedzibie pracy, czy innym miejscu.