Umowa użyczenia samochodu, czyli jak bezpiecznie pożyczyć komuś samochód
Umowa użyczenia samochodu to umowa nazwana i uregulowana w Kodeksie cywilnym w artykułach 710–719. Właśnie w tymże kodeksie znajdziemy informacje niezbędne do tego, by zawrzeć prawidłowo skonstruowaną i ważną umowę użyczenia. Język kodeksów prawnych jednak nie należy do najłatwiejszych, dlatego też podpowiemy, jak powinna wyglądać umowa użyczenia i co musi się w niej znaleźć.
Umowa użyczenia a umowa najmu
Umowa użyczenia różni się od umowy najmu czy dzierżawy. Zasadniczą różnicą jest to, że umowa użyczenia ma charakter nieodpłatny, podczas gdy pozostałe dwa rodzaje umów obejmują płatność za wynajmowany czy dzierżawiony przedmiot. Jeśli więc chcemy, aby osoba bądź firma ponosiła koszty za użyczenie auta, musimy podpisać umowę najmu lub dzierżawy. Umowa użyczenia obowiązuje wówczas, gdy nie pobieramy płatności za udostępnienie przedmiotu biorącemu.
Czy umowa użyczenia musi być zawarta na piśmie?
Umowa użyczenia nie musi być zawarta na piśmie. Może być umową dorozumianą lub ustną. Umowa ustna ma taką samą moc prawną jak umowa pisemna. Mimo wszystko warto jednak zadbać o to, aby umowa użyczenia została zawarta na piśmie. Dzięki temu będzie mogła posłużyć jako dowód w przypadku potencjalnych sporów.
Strony w umowie użyczenia
W umowie użyczenia samochodu mamy do czynienia z dwiema stronami: użyczającym i biorącym. Użyczający to podmiot, który zezwala biorącemu na korzystanie z samochodu na podstawie sporządzonej umowy. Co ciekawe, użyczający nie musi być właścicielem pojazdu, który przekazuje biorącemu. Może być on najemcą samochodu. Kiedy użyczający nie jest właścicielem auta, to właściciel samochodu powinien kierować wszelkie roszczenia właśnie do użyczającego, a nie biorącego.
W umowie użyczenia powinny znaleźć się dane, które pozwalają na identyfikację obu stron. W przypadku osób prywatnych będą to następujące informacje:
- imię i nazwisko,
- adres,
- pesel lub numer dokumentu tożsamości.
Umowa użyczenia pojazdu na działalność gospodarczą powinna zawierać:
- nazwę przedsiębiorstwa i adres siedziby,
- numer NIP,
- imię i nazwisko osoby uprawnionej do reprezentacji,
- numer REGON i KRS (opcjonalnie).
Przedmiot umowy użyczenia
Przedmiotem umowy użyczenia samochodu jest oczywiście auto, a zatem rzecz ruchoma. W sporządzanym dokumencie należy zawrzeć wszystkie dane, które pozwolą na identyfikację użyczonego pojazdu. Będą to:
- numer rejestracyjny,
- model i rocznik,
- moc oraz pojemność silnika,
- kolor,
- ogólny opis samochodu.
W umowie musimy też opisać stan pojazdu w chwili użyczania auta. Jeśli użyczający zatai wady samochodu, zobowiązany jest do naprawienia szkody, którą wyrządził biorącemu przez to, że nie zawiadomił go o wadach, choć o nich wiedział. Obowiązek ten wynika z art. 711 k.c.. Wyjątek stanowią wady, które biorący mógł zauważyć już na pierwszy rzut oka.
W umowie użyczenia możemy też opisać sposób używania samochodu. Jeśli auto ma być wykorzystywane wyłącznie w granicach Polski lub nie chcemy, by biorący przekroczył daną liczbę przejechanych kilometrów, musimy zawrzeć to w dokumencie. W przeciwnym razie auto będzie mogło być używane w sposób odpowiadający jego właściwościom i przeznaczeniu.
Umowa użyczenia domyślnie nie zezwala na korzystanie z samochodu przez osoby trzecie. Może go wykorzystywać wyłącznie biorący, wymieniony w umowie. W przypadku gdy chcemy zezwolić na to, by auto było używane również przez osoby trzecie, powinniśmy zawrzeć taką informację w dokumencie.
Przeczytaj także: Wspólne przejazdy a ubezpieczenie: jak działa carpooling?
Czas trwania umowy użyczenia
Czas trwania umowy użyczenia może być oznaczony lub nieoznaczony. W przypadku dokumentu z czasem oznaczonym użyczenie kończy się wraz z upływem wskazanego terminu, a biorący jest zobowiązany do zwrócenia samochodu. Jeśli zaś podpiszemy umowę na czas nieoznaczony, musimy zawrzeć w niej informacje o okresie wypowiedzenia. Zgodnie z art. 715 k.c. umowa użyczenia, która została zawarta na czas nieokreślony, wygasa w chwili, gdy biorący uczynił z rzeczy użytek odpowiadający umowie albo gdy upłynął czas, w którym mógł ten użytek uczynić. Co to oznacza w praktyce?
Wyobraźmy sobie, że użyczamy sąsiadowi samochodu na czas nieokreślony. Auto zostało użyczone w celu dowożenia dziecka do szkoły. Kiedy dziecko skończy szkołę, a zatem cel użyczenia samochodu zostanie zrealizowany, użyczenie skończy się, pomimo że umowa została zawarta na czas nieokreślony.
Koszty eksploatacji samochodu i odpowiedzialność biorącego
W umowie użyczenia biorący zobowiązany jest do ponoszenia kosztów utrzymania samochodu. Nie leży to w gestii użyczającego, ponieważ nie pobiera on opłaty za pożyczenie auta. Zatem biorący samodzielnie płaci za paliwo, myjnię, płyn do spryskiwaczy oraz koszty ewentualnych napraw, które wystąpiły w czasie użytkowania auta, np. wymianę żarówek.
Odpowiedzialność biorącego nie kończy się jednak na ponoszeniu kosztów wynikających z użytkowania samochodu. Jest on także odpowiedzialny za ewentualne uszkodzenie bądź utratę pojazdu w wyniku kradzieży. Biorący ponosi też odpowiedzialność wówczas, gdy:
- używa auta w sposób sprzeczny z umową, np. zostawia samochód otwarty na parkingu,
- powierza samochód osobie trzeciej (wyjątek stanowią szczególne okoliczności, np. gdy osoba trzecia musi zawieźć biorącego do szpitala).
W takiej sytuacji użyczający może żądać natychmiastowego zwrotu pojazdu.
Warto pamiętać o tym, że biorący nie bierze odpowiedzialności za zużycie samochodu wynikające z prawidłowego użytkowania auta. W takim przypadku koszty napraw ponosi użyczający. Jest on również zobowiązany do wykupienia ubezpieczenia OC, nawet podczas trwania umowy użyczenia. Aby wybrać najlepszą ofertę polisy, warto skorzystać z kalkulatora ubezpieczeń OC/AC.
Przeczytaj także: Kolizja pożyczonym samochodem. Jakie są konsekwencje?
Warunki zwrotu i postanowienia końcowe w umowie
Warunki zwrotu samochodu nie muszą być określone w umowie użyczenia. W takim przypadku biorący jest zobowiązany do zwrotu pojazdu w stanie niepogorszonym. Jeśli jednak strony chcą określić warunki zwrotu, mogą opisać je w umowie, dodając własne wymogi, jak choćby konieczność wymiany zużytych części.
Na końcu umowy należy dodać postanowienia końcowe, czyli kryteria dotyczące wprowadzania zmian w umowie oraz liczbę egzemplarzy sporządzonego dokumentu. Niezbędne są również podpisy obu stron. Co ważne, umowa użyczenia zaczyna obowiązywać dopiero wtedy, gdy użyczający wyda samochód biorącemu. Dopóki tego nie zrobi, umowa nie ma mocy prawnej.
Pytania i odpowiedzi
Umowa użyczenia ma charakter nieodpłatny, a zatem nie trzeba jej zgłaszać do urzędu skarbowego. Warto jednak wiedzieć, że jeśli jednak użyczający uzyska jakieś przychody w związku z taką umową, są one traktowane jako przychody z tytułu nieodpłatnych świadczeń, które co do zasady stanowią przychód podlegający opodatkowaniu.
Strony umowy użyczenia nie są ograniczone w zakresie czasu, na który może zostać ona zawarta. Sporządzając umowę użyczenia, należy jednak wskazać, czy samochód zostanie użyczony na czas oznaczony czy nieoznaczony.
Umowę użyczenia można zawrzeć właściwie z każdym – zarówno z członkiem rodziny, jak i z całkowicie obcą osobą.
Wskaż miesiąc końca polisy – zagwarantujemy Ci ofertę z najniższą ceną.
Wszystkie treści prezentowane na łamach niniejszej witryny internetowej mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny, stanowiąc wyraz osobistych poglądów ich autora/ów oraz nie nie powinny stanowić podstawy przy podejmowaniu decyzji biznesowych, inwestycyjnych, lub podatkowych, za które to decyzje właściciel strony internetowej ani autorzy nie ponoszą jakiejkolwiek odpowiedzialności.
Podobne artykuły
Wynajem lokali mieszkalnych to powszechna praktyka. Korzystają z niej zarówno studenci, wyprowadzający się z rodzinnego miasta, jak i osoby dojrzałe, często rodziny z dziećmi. Na zachodzie Europy wynajmowanie mieszkania jest jeszcze bardziej powszechne. Obecnie wysokie ceny zakupu lokali mieszkalnych sprawiają, że coraz więcej osób decyduje się na długotrwały wynajem.
Dziś, gdy napięcia geopolityczne narastają, a w pobliżu naszych granic toczy się konflikt zbrojny, kwestia gotowości obronnej kraju staje się jednym z ważniejszych tematów. Czy polskie wojsko może przejąć prywatne pojazdy obywateli? Czy jako właściciel samochodu, w szczególności SUV-a lub auta terenowego, powinieneś obawiać się, że możesz zostać pozbawiony swojego pojazdu? Jakie masz prawa i obowiązki?
Każdy posiadacz czterech kółek raz w roku staje przed koniecznością opłacenia polisy OC. Ponieważ wydatek ten nie należy do najtańszych, warto dokonać porównania kilku ofert i dopiero podjąć decyzję. Od grudnia 2021 r. najprawdopodobniej wejdą w życie przepisy, które pozwolą towarzystwom ubezpieczeniowym kalkulować wysokość składki OC na podstawie historii klienta w CEPIK. Co może to oznaczać dla kierowców?
Chcesz przekazać swoje auto nieodpłatnie bliskiej osobie? W takim wypadku powinna zostać sporządzona umowa darowizny samochodu. Umowa darowizny spisana bez udziału notariusza też będzie ważna i uprawomocni się w momencie przekazania samochodu. Sprawdź, co powinno się znaleźć w umowie darowizny samochodu i pobierz jej wzór za darmo!
Jeśli planujesz kupić lub sprzedać motocykl (lub skuter, czy motorower), będziesz potrzebować umowy. Transakcja tego rodzaju wymaga sformalizowanego dokumentu, który będzie potwierdzał jej rzeczywiste zawarcie. Zanim więc spotkasz się z potencjalnym kupującym / sprzedającym motocykl - pobierz i wydrukuj umowę w dwóch egzemplarzach (po jednym egzemplarzu dla Ciebie i drugiej strony transakcji).
Nieuchronnie zbliża się jesień – pora roku, w której młodzi ludzie zjeżdżają do dużych miast poszukując taniego lokum. Jednak wbrew stereotypom nie tylko nieodpowiedzialni studenci wynajmują mieszkania i nie tylko lokator może być sprawcą szkód. Dlatego warto wiedzieć, jak z pomocą ubezpieczenia mieszkaniowego i OC zadbać zarówno o interesy właściciela, jak i najemcy.
Najchętniej czytane
Ceny obowiązkowego ubezpieczenia OC zmieniają się dynamicznie. Pamiętaj jednak, że porównując wysokość składki u różnych ubezpieczycieli, możesz oszczędzić nawet kilkaset złotych na polisie. Sprawdź ranking ubezpieczeń OC Punkty i sprawdź, gdzie można było kupić najtańsze ubezpieczenie OC i jakie są prognozy na kolejne miesiące. Pamiętaj, aby regularnie sprawdzać aktualizację naszego rankingu.
Sprowadzone auto używane z Wielkiej Brytanii, zwane potocznie „anglikiem” jest nadal atrakcyjną opcją dla wielu polskich kierowców. Pojazdy można odkupić w przystępnych cenach, co przyciąga entuzjastów motoryzacji, ale też kolekcjonerów. Jednak sama procedura zakupu, rejestracji i ubezpieczenia takiego auta w Polsce to szereg wyzwań i wymagań.
Rozmowy przez telefon to poważny problem na polskich drogach, który niejednokrotnie przyczynił się do niebezpiecznych sytuacji. Nie warto ryzykować również z tego powodu, że wykroczenie jest karane wysokim mandatem. Dowiedz się, co Ci grozi za rozmowę przez telefon w czasie jazdy.