Umowa użyczenia samochodu, czyli jak bezpiecznie pożyczyć komuś samochód
Umowa użyczenia samochodu to umowa nazwana i uregulowana w Kodeksie cywilnym w artykułach 710–719. Właśnie w tymże kodeksie znajdziemy informacje niezbędne do tego, by zawrzeć prawidłowo skonstruowaną i ważną umowę użyczenia. Język kodeksów prawnych jednak nie należy do najłatwiejszych, dlatego też podpowiemy, jak powinna wyglądać umowa użyczenia i co musi się w niej znaleźć.
Umowa użyczenia a umowa najmu
Umowa użyczenia różni się od umowy najmu czy dzierżawy. Zasadniczą różnicą jest to, że umowa użyczenia ma charakter nieodpłatny, podczas gdy pozostałe dwa rodzaje umów obejmują płatność za wynajmowany czy dzierżawiony przedmiot. Jeśli więc chcemy, aby osoba bądź firma ponosiła koszty za użyczenie auta, musimy podpisać umowę najmu lub dzierżawy. Umowa użyczenia obowiązuje wówczas, gdy nie pobieramy płatności za udostępnienie przedmiotu biorącemu.
Czy umowa użyczenia musi być zawarta na piśmie?
Umowa użyczenia nie musi być zawarta na piśmie. Może być umową dorozumianą lub ustną. Umowa ustna ma taką samą moc prawną jak umowa pisemna. Mimo wszystko warto jednak zadbać o to, aby umowa użyczenia została zawarta na piśmie. Dzięki temu będzie mogła posłużyć jako dowód w przypadku potencjalnych sporów.
Strony w umowie użyczenia
W umowie użyczenia samochodu mamy do czynienia z dwiema stronami: użyczającym i biorącym. Użyczający to podmiot, który zezwala biorącemu na korzystanie z samochodu na podstawie sporządzonej umowy. Co ciekawe, użyczający nie musi być właścicielem pojazdu, który przekazuje biorącemu. Może być on najemcą samochodu. Kiedy użyczający nie jest właścicielem auta, to właściciel samochodu powinien kierować wszelkie roszczenia właśnie do użyczającego, a nie biorącego.
W umowie użyczenia powinny znaleźć się dane, które pozwalają na identyfikację obu stron. W przypadku osób prywatnych będą to następujące informacje:
- imię i nazwisko,
- adres,
- pesel lub numer dokumentu tożsamości.
Umowa użyczenia pojazdu na działalność gospodarczą powinna zawierać:
- nazwę przedsiębiorstwa i adres siedziby,
- numer NIP,
- imię i nazwisko osoby uprawnionej do reprezentacji,
- numer REGON i KRS (opcjonalnie).
Przedmiot umowy użyczenia
Przedmiotem umowy użyczenia samochodu jest oczywiście auto, a zatem rzecz ruchoma. W sporządzanym dokumencie należy zawrzeć wszystkie dane, które pozwolą na identyfikację użyczonego pojazdu. Będą to:
- numer rejestracyjny,
- model i rocznik,
- moc oraz pojemność silnika,
- kolor,
- ogólny opis samochodu.
W umowie musimy też opisać stan pojazdu w chwili użyczania auta. Jeśli użyczający zatai wady samochodu, zobowiązany jest do naprawienia szkody, którą wyrządził biorącemu przez to, że nie zawiadomił go o wadach, choć o nich wiedział. Obowiązek ten wynika z art. 711 k.c.. Wyjątek stanowią wady, które biorący mógł zauważyć już na pierwszy rzut oka.
W umowie użyczenia możemy też opisać sposób używania samochodu. Jeśli auto ma być wykorzystywane wyłącznie w granicach Polski lub nie chcemy, by biorący przekroczył daną liczbę przejechanych kilometrów, musimy zawrzeć to w dokumencie. W przeciwnym razie auto będzie mogło być używane w sposób odpowiadający jego właściwościom i przeznaczeniu.
Umowa użyczenia domyślnie nie zezwala na korzystanie z samochodu przez osoby trzecie. Może go wykorzystywać wyłącznie biorący, wymieniony w umowie. W przypadku gdy chcemy zezwolić na to, by auto było używane również przez osoby trzecie, powinniśmy zawrzeć taką informację w dokumencie.
Przeczytaj także: Wspólne przejazdy a ubezpieczenie: jak działa carpooling?
Czas trwania umowy użyczenia
Czas trwania umowy użyczenia może być oznaczony lub nieoznaczony. W przypadku dokumentu z czasem oznaczonym użyczenie kończy się wraz z upływem wskazanego terminu, a biorący jest zobowiązany do zwrócenia samochodu. Jeśli zaś podpiszemy umowę na czas nieoznaczony, musimy zawrzeć w niej informacje o okresie wypowiedzenia. Zgodnie z art. 715 k.c. umowa użyczenia, która została zawarta na czas nieokreślony, wygasa w chwili, gdy biorący uczynił z rzeczy użytek odpowiadający umowie albo gdy upłynął czas, w którym mógł ten użytek uczynić. Co to oznacza w praktyce?
Wyobraźmy sobie, że użyczamy sąsiadowi samochodu na czas nieokreślony. Auto zostało użyczone w celu dowożenia dziecka do szkoły. Kiedy dziecko skończy szkołę, a zatem cel użyczenia samochodu zostanie zrealizowany, użyczenie skończy się, pomimo że umowa została zawarta na czas nieokreślony.
Koszty eksploatacji samochodu i odpowiedzialność biorącego
W umowie użyczenia biorący zobowiązany jest do ponoszenia kosztów utrzymania samochodu. Nie leży to w gestii użyczającego, ponieważ nie pobiera on opłaty za pożyczenie auta. Zatem biorący samodzielnie płaci za paliwo, myjnię, płyn do spryskiwaczy oraz koszty ewentualnych napraw, które wystąpiły w czasie użytkowania auta, np. wymianę żarówek.
Odpowiedzialność biorącego nie kończy się jednak na ponoszeniu kosztów wynikających z użytkowania samochodu. Jest on także odpowiedzialny za ewentualne uszkodzenie bądź utratę pojazdu w wyniku kradzieży. Biorący ponosi też odpowiedzialność wówczas, gdy:
- używa auta w sposób sprzeczny z umową, np. zostawia samochód otwarty na parkingu,
- powierza samochód osobie trzeciej (wyjątek stanowią szczególne okoliczności, np. gdy osoba trzecia musi zawieźć biorącego do szpitala).
W takiej sytuacji użyczający może żądać natychmiastowego zwrotu pojazdu.
Warto pamiętać o tym, że biorący nie bierze odpowiedzialności za zużycie samochodu wynikające z prawidłowego użytkowania auta. W takim przypadku koszty napraw ponosi użyczający. Jest on również zobowiązany do wykupienia ubezpieczenia OC, nawet podczas trwania umowy użyczenia. Aby wybrać najlepszą ofertę polisy, warto skorzystać z kalkulatora ubezpieczeń OC/AC.
Przeczytaj także: Kolizja pożyczonym samochodem. Jakie są konsekwencje?
Warunki zwrotu i postanowienia końcowe w umowie
Warunki zwrotu samochodu nie muszą być określone w umowie użyczenia. W takim przypadku biorący jest zobowiązany do zwrotu pojazdu w stanie niepogorszonym. Jeśli jednak strony chcą określić warunki zwrotu, mogą opisać je w umowie, dodając własne wymogi, jak choćby konieczność wymiany zużytych części.
Na końcu umowy należy dodać postanowienia końcowe, czyli kryteria dotyczące wprowadzania zmian w umowie oraz liczbę egzemplarzy sporządzonego dokumentu. Niezbędne są również podpisy obu stron. Co ważne, umowa użyczenia zaczyna obowiązywać dopiero wtedy, gdy użyczający wyda samochód biorącemu. Dopóki tego nie zrobi, umowa nie ma mocy prawnej.
Pytania i odpowiedzi
Umowa użyczenia ma charakter nieodpłatny, a zatem nie trzeba jej zgłaszać do urzędu skarbowego. Warto jednak wiedzieć, że jeśli jednak użyczający uzyska jakieś przychody w związku z taką umową, są one traktowane jako przychody z tytułu nieodpłatnych świadczeń, które co do zasady stanowią przychód podlegający opodatkowaniu.
Strony umowy użyczenia nie są ograniczone w zakresie czasu, na który może zostać ona zawarta. Sporządzając umowę użyczenia, należy jednak wskazać, czy samochód zostanie użyczony na czas oznaczony czy nieoznaczony.
Umowę użyczenia można zawrzeć właściwie z każdym – zarówno z członkiem rodziny, jak i z całkowicie obcą osobą.
Redaktor Punkta
Artykuł, który czytasz został napisany przez jednego z ekspertów multiagencji Punkta. Staramy się przekazać całą naszą wiedzę na temat polis oraz towarzystw ubezpieczeniowych, aby świat ubezpieczeń stał się dla Ciebie jasny i zrozumiały.
Artykuł, który czytasz został napisany przez jednego z ekspertów multiagencji Punkta. Staramy się przekazać całą naszą wiedzę na temat polis oraz towarzystw ubezpieczeniowych, aby świat ubezpieczeń stał się dla Ciebie jasny i zrozumiały.
Wskaż miesiąc końca polisy – zagwarantujemy Ci ofertę z najniższą ceną.
Wszystkie treści prezentowane na łamach niniejszej witryny internetowej mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny, stanowiąc wyraz osobistych poglądów ich autora/ów oraz nie nie powinny stanowić podstawy przy podejmowaniu decyzji biznesowych, inwestycyjnych, lub podatkowych, za które to decyzje właściciel strony internetowej ani autorzy nie ponoszą jakiejkolwiek odpowiedzialności.
Najnowsze artykuły
Jeśli oferujesz usługi związane z motoryzacją i Twoimi klientami są kierowcy, program SKP jest właśnie dla Ciebie. Zostań partnerem Punkty. Przekazuj swoim klientom Kod Rabatowy na 100 zł przy zakupie OC/AC i zgarniaj prowizję.
Ceny obowiązkowego ubezpieczenia OC zmieniają się dynamicznie. Pamiętaj jednak, że porównując wysokość składki u różnych ubezpieczycieli, możesz oszczędzić nawet kilkaset złotych na polisie. Sprawdź ranking ubezpieczeń OC Punkty i sprawdź, gdzie można było kupić najtańsze ubezpieczenie OC i jakie są prognozy na kolejne miesiące. Pamiętaj, aby regularnie sprawdzać aktualizację naszego rankingu.
Uwaga kierowcy! Od 1 stycznia 2024 roku drastycznie wzrosły kary za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC. 1 lipca nastąpi wzrost płacy minimalnej, co wiąże się z kolejną podwyżką kar, które uzależnione są od naszych zarobków. Sprawdź, ile możesz zapłacić, jeśli nie masz ważnej polisy i nie ryzykuj. Ubezpieczenie OC to nie tylko obowiązek, ale też ochrona dla Ciebie i innych uczestników ruchu drogowego.
Klienci salonów samochodowych muszą liczyć się z rosnącymi cenami samochodów. Statystyki wskazują, że średnia cena nowego auta osobowego wzrosła z około 52 tys. zł w 2003 roku do ponad 175 tys. zł w 2023 roku. Ten niebywały wzrost był spowodowany kumulacją wielu czynników, od inflacji po zmiany w przepisach unijnych dotyczących bezpieczeństwa i emisji CO2. Co nas czeka w 2024 roku?
Poruszając się po polskich drogach, mogłeś zwrócić uwagę na pojazdy z czerwonymi tablicami rejestracyjnymi, które różnią się od standardowych tablic. Czy wiesz, co oznaczają czerwone tablice rejestracyjne i kto może z nich korzystać? Przygotowaliśmy krótki przewodnik dla tych, którzy jeszcze nie zdążyli się zapoznać z tym zagadnieniem.
Parkowanie to jedna z podstawowych czynności, które każdy kierowca musi opanować. Wśród różnych technik parkowania, parkowanie równoległe, często nazywane kopertą, uchodzi za jeden z najtrudniejszych manewrów do wykonania. Wymaga precyzyjnego cofania bardzo blisko innych zaparkowanych pojazdów. Jednak dzięki regularnej praktyce i opanowaniu odpowiedniej techniki, parkowanie równoległe będzie znaczenie łatwiejsze.
Najchętniej czytane
Ceny obowiązkowego ubezpieczenia OC zmieniają się dynamicznie. Pamiętaj jednak, że porównując wysokość składki u różnych ubezpieczycieli, możesz oszczędzić nawet kilkaset złotych na polisie. Sprawdź ranking ubezpieczeń OC Punkty i sprawdź, gdzie można było kupić najtańsze ubezpieczenie OC i jakie są prognozy na kolejne miesiące. Pamiętaj, aby regularnie sprawdzać aktualizację naszego rankingu.
Polacy chętnie kupują auta z zagranicy. Mimo że największą popularnością cieszą się pojazdy pochodzące z Niemiec, to nie brakuje też chętnych na angliki, czyli pojazdy sprowadzane z Wielkiej Brytanii. Dla tych samochodów charakterystyczna jest kierownica po prawej stronie. Ile kosztuje ubezpieczenie anglika w Polsce? Na jakie inne koszty muszą być przygotowani właściciele anglików? Sprawdzamy!
Na terytorium Polski nie musisz mieć przy sobie fizycznego dokumentu prawa jazdy. Obowiązek taki został zniesiony pod koniec 2020 roku. Czy takie same zasady obowiązują po przekroczeniu granicy? Dowiedz się, jakie konsekwencje wywołuje brak prawa jazdy przy kontroli za granicą.