Śmierć właściciela pojazdu – co z ubezpieczeniem OC?
Spadek w postaci samochodu czasami oznacza dla rodziny zmarłego dodatkowy kłopot. Zwłaszcza, jeżeli właściciel nie zostawił ani testamentu, ani żadnego aktu darowizny, a okazuje się, że spadkobierców jest wielu. Czy można korzystać z takiego pojazdu? Kto powinien opłacać ubezpieczenie?
OC nie wygasa po śmierci właściciela
Jeżeli zmarł współwłaściciel lub właściciel samochodu i zabezpieczył się testamentem, sytuacja jest w miarę prosta. Testament przyspiesza załatwienie wszelkich formalności związanych z przepisaniem ubezpieczenia OC na kolejnego właściciela lub właścicieli pojazdu. Wystarczy złożyć w sądzie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku z testamentu. Otwarcia spadku może dokonać również notariusz, a wydany przez niego akt poświadczenia dziedziczenia będzie miał takie same skutki jak postanowienie sądowe.
Testament – w odróżnieniu od darowizny – jest jednostronnym aktem woli, dlatego można rozdysponować w nim swój majątek bez wiedzy i zgody osób, do których ma on trafić.
Umowa darowizny, jak wskazuje nazwa, jest umową, a zatem obdarowany musi wyrazić zgodę na przyjęcie przedmiotu (w tym przypadku samochodu).
Czytaj także: Umowa darowizny samochodu. Pobierz wzór i sprawdź, o czym musisz pamiętać
Brak testamentu a ubezpieczenie OC
Brak testamentu czy umowy darowizny komplikuje sytuację, ponieważ nie wiadomo, na kogo i z jaką datą przepisać ubezpieczenie OC. W takiej sytuacji należy zwrócić się do sądu w celu ustalenia spadkobierców. Sprawa spadkowa, w zależności od różnych czynników, może trwać miesiącami lub nawet latami, a przez ten okres pojazd powinien mieć ważne ubezpieczenie OC.
Jeżeli polisa OC jest opłacona w całości i wszelkie sprawy spadkowe uda się zakończyć w ciągu bieżącego okresu ubezpieczenia, to dalsze decyzje dotyczące kontynuacji ubezpieczenia podejmowane są przez nowego właściciela pojazdu. Gdyby jednak postępowanie spadkowe trwało dłużej niż okres ubezpieczenia albo polisa OC nie byłaby opłacona w całości przez zmarłego, to należy pamiętać o konieczności opłaty składki za OC. Bez względu na trwające postępowanie OC pojazdu musi mieć zachowaną ciągłość. Kodeks cywilny jednoznacznie wskazuje, że za składkę OC odpowiadają wszyscy potencjalni spadkobiercy:
Art. 1034. § 1. Do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów.
§ 2. Od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.
Oznacza to również, że jeżeli zaistnieje przerwa w ubezpieczeniu OC, to za ewentualne kary z UFG za brak ważnego ubezpieczenia odpowiadać będą wszyscy spadkobiercy.
Czytaj także: Wyższe kary za brak OC i droższe ubezpieczenia. Gzie znajdziesz tanie OC?
Jeśli postępowanie spadkowe trwa, a w tym czasie OC wygasa i nie przedłuży się automatycznie (tak stanie się np. gdy zmarły przejął polisę OC po poprzednim właścicielu zakupionego samochodu), można zawrzeć umowę OC na podstawie danych z dowodu rejestracyjnego. Umowa może być zawarta w tym samym lub innym towarzystwie ubezpieczeń. Należy przy tym koniecznie poinformować firmę ubezpieczeniową o śmierci właściciela i dołączyć dokumenty, o których piszemy poniżej.
Śmierć właściciela samochodu – poinformuj ubezpieczyciela
Bez względu na to, jakie dokumenty pozostawił po sobie poprzedni właściciel samochodu, należy powiadomić zakład ubezpieczeń o jego śmierci. Pamiętaj, że ubezpieczenie OC cały czas trwa, nawet jeżeli jego właściciel zmarł. Do ubezpieczyciela należy dostarczyć:
- akt darowizny lub testament
- informację o trwającym postępowaniu spadkowym, a po zakończeniu postępowania – postanowienie sądowe lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia. Na podstawie tego dokumentu towarzystwo może przepisać polisę i zrekalkulować składkę na nowego właściciela.
Zakład ubezpieczeń może także poprosić o dostarczenie aktu zgonu właściciela pojazdu. Takie działanie jednak nie jest praktykowane przez wszystkie zakłady ubezpieczeń.
Czy można wypowiedzieć OC i wykupić je w innej firmie?
Zgodnie z art. 922 § 1 kodeksu cywilnego prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób, a więc mamy do czynienia z przejściem prawa własności – dlatego jeśli tylko zakład ubezpieczeń zostanie poinformowany o śmierci posiadacza pojazdu, ubezpieczenie OC nie powinno odnowić się automatycznie na kolejny rok.
Ma tutaj również zastosowanie art. 31 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK, który pozwala spadkobiercom na wypowiedzenie obowiązującej umowy OC – tak samo jak może wypowiedzieć umowę OC poprzedniego właściciela ktoś, kto kupił samochód.
Jeśli postanowisz wypowiedzieć umowę, powinieneś wykupić OC w innej firmie, tak aby zachować ciągłość ubezpieczenia.
Pamiętaj o tym, że obie firmy ubezpieczeniowe – zarówno ta, w której wypowiadasz OC jak i nowy ubezpieczyciel, muszą być poinformowane o tym, że właściciel pojazdu nie żyje i że trwa sprawa spadkowa.
Co z AC, NNW, assistance po śmierci właściciela?
OC bez względu na etap postępowania spadkowego musi być kontynuowane. Inaczej wygląda sytuacja z ubezpieczeniami dobrowolnymi typu autocasco czy NNW. Ubezpieczenia dobrowolne z reguły nie odnawiają się automatycznie na kolejny rok, a więc po zakończeniu bieżącego okresu ubezpieczenia po prostu wygasną.
Spadkobierca może wykupić ubezpieczenie AC lub inne ubezpieczenie dobrowolne, nawet jeśli postępowanie spadkowe jeszcze trwa. Będzie wpisany na polisie jako ubezpieczający, czyli osoba zobowiązana do zapłaty składki – a ubezpieczonym będzie zmarły właściciel pojazdu.
Problem może pojawić się przy próbie uzyskania odszkodowania z takiego ubezpieczenia. Zgodnie z prawem przysługuje ono właścicielowi samochodu, a w sytuacji gdy właściciel nie jest jeszcze ustalony, ubezpieczyciel może wstrzymywać się z wypłatą pieniędzy aż do zakończenia postępowania spadkowego.
Sprzedaż auta po śmierci właściciela, małżonka lub małżonki
W przypadku śmierci współmałżonka lub współmałżonki, a co za tym idzie sprzedania należącego do takiej osoby samochodu, najważniejszą kwestią jest odrębność majątkowa lub wspólność majątkowa. Rozpatrzmy zatem kwestię sprzedaży samochodu po śmierci męża lub żony.
Wspólność majątkowa
Gdy samochód został nabyty przez małżonka już po zawarciu małżeństwa jest równoznaczne z tym, że drugi z małżonków także jest jego współwłaścicielem (majątek wspólny). Co ważne, w dowodzie rejestracyjnym wcale nie musi być to odnotowane. Co w takim razie ze sprzedażą? Zbycie takiego pojazdu może nastąpić dopiero po orzeczeniu spadku przez sąd. Jeżeli małżonkowie mieli dzieci, to prawo do spadku przysługuje także i im. W umowie sprzedaży wymienia się wówczas każdego ze współwłaścicieli (czyli dzieci oraz małżonka) lub ustanawiany jest pełnomocnik.
Odrębność majątkowa
Taka sytuacja ma najczęściej miejsce, gdy samochód został nabyty przez małżonka jeszcze przed zawarciem małżeństwa. Po śmierci, pojazdy z reguły przekazywane są jako darowizna dla najbliższej rodziny. Jeżeli została ona sporządzona na podstawie aktu notarialnego, wówczas jeden z małżonków nie będzie miał problemu ze sprzedażą pojazdu pozostawionego przez zmarłego męża lub żonę. Z kolei nawet bez takiego aktu, do umowy kupna-sprzedaży samochodu wystarczy dołączenie umowy darowizny, co jest równoznaczne z potwierdzeniem prawa własności sprzedawanego samochodu.
Podsumowanie
- Jeżeli zmarły pozostawił testament, należy udać się do sądu albo do notariusza po potwierdzenie nabycia praw spadkowych na podstawie ostatniej woli.
- W przypadku braku testamentu postępowanie spadkowe może być długotrwałe.
- Ubezpieczenie OC nie wygasa w chwili śmierci właściciela, tylko obowiązuje do końca okresu, na jaki zostało zawarte.
- Spadkobiercy mogą wypowiedzieć obowiązującą umowę OC i wykupić ubezpieczenie w innej firmie.
- Towarzystwa ubezpieczeń pozwalają na zawarcie umowy ubezpieczenia na podstawie dowodu rejestracyjnego, ale należy koniecznie poinformować, że właściciel nie żyje i trwa postępowanie spadkowe.
- Ubezpieczenia dobrowolne (AC, NNW, assistance itp.) wygasną po upływie okresu, na jaki zostały zawarte.
- Jeśli przytrafi się szkoda z AC, ubezpieczyciel może wstrzymać się z wypłatą odszkodowania aż do postanowienia sądu, który określi, kto jest właścicielem pojazdu - ponieważ to właścicielowi przysługuje odszkodowanie.
Wszystkie treści prezentowane na łamach niniejszej witryny internetowej mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny, stanowiąc wyraz osobistych poglądów ich autora/ów oraz nie nie powinny stanowić podstawy przy podejmowaniu decyzji biznesowych, inwestycyjnych, lub podatkowych, za które to decyzje właściciel strony internetowej ani autorzy nie ponoszą jakiejkolwiek odpowiedzialności.
Podobne artykuły
Niedługo kończy się polisa ubezpieczeniowa Twojego samochodu? Zanim zdecydujesz się na przedłużenie, sprawdź składki w konkurencyjnych firmach. Może okazać się, że taniej będzie, jeśli złożysz wypowiedzenie OC, a potem podpiszesz nową umowę z innym towarzystwem ubezpieczeniowym. Punkta podpowiada, jak wypowiedzieć umowę OC oraz prezentuje gotowy wzór do pobrania i wydrukowania!
W toku prowadzenia biznesu może się okazać, że środek trwały stanowiący majątek firmy nie jest już potrzebny. Czasami w takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem bywa darowizna, na przykład na rzecz członka rodziny. Czy darowizna auta firmowego jest dopuszczalna? Jakie skutki podatkowe niesie?
Sprzedałem auto, co dalej? Wiele osób z nas staje przed trudnym dylematem, jakim jest wypełnienie wszystkich formalności już po dokonaniu transakcji. Kupujący już cieszy się z nowego nabytku, a my zastanawiamy się, do jakiego urzędu udać się w pierwszej kolejności. Punkta spieszy z pomocą i odpowiedzią, na to, co zrobić po sprzedaży auta!
Pojazd jest dobrem ruchomym, który może mieć kilku właścicieli. Może zdarzyć się tak, że wciąż użytkujesz samochód, ale nie masz już kontaktu z byłym współmałżonkiem lub kolegą, z którym podpisywałeś umowę kupna-sprzedaży auta. Zastanawiasz się, czy taka osoba może sprzedać pojazd bez twojej wiedzy? Dowiedz się, jak to wygląda w praktyce, i nie przeocz żadnej formalności!
Ubezpieczenie autocasco (AC) – w przeciwieństwie do ubezpieczenia OC – jest ubezpieczeniem dobrowolnym. Umowę podpisujesz na 12 miesięcy, a składkę najczęściej opłacasz jednorazowo. Co w przypadku, gdy udało Ci się znaleźć lepszą ofertę lub zdecydowałeś się sprzedać samochód w trakcie trwania umowy? Sprawdź, w jakich sytuacjach ubezpieczenie AC wygasa samo, a kiedy można odstąpić od umowy.
Posiadanie auta we współwłasności jest szczególnie korzystne ze względu na możliwość obniżenia stawki polisy OC. Młodzi kierowcy chętnie więc wpisują do dowodu rejestracyjnego bardziej doświadczonych szoferów. Nie zdają sobie jednak sprawy, że późniejsze zniesienie współwłasności samochodu nie będzie takie proste.
Najchętniej czytane
Ceny obowiązkowego ubezpieczenia OC zmieniają się dynamicznie. Pamiętaj jednak, że porównując wysokość składki u różnych ubezpieczycieli, możesz oszczędzić nawet kilkaset złotych na polisie. Sprawdź ranking ubezpieczeń OC Punkty i sprawdź, gdzie można było kupić najtańsze ubezpieczenie OC i jakie są prognozy na kolejne miesiące. Pamiętaj, aby regularnie sprawdzać aktualizację naszego rankingu.
Sprowadzone auto używane z Wielkiej Brytanii, zwane potocznie „anglikiem” jest nadal atrakcyjną opcją dla wielu polskich kierowców. Pojazdy można odkupić w przystępnych cenach, co przyciąga entuzjastów motoryzacji, ale też kolekcjonerów. Jednak sama procedura zakupu, rejestracji i ubezpieczenia takiego auta w Polsce to szereg wyzwań i wymagań.
Rozmowy przez telefon to poważny problem na polskich drogach, który niejednokrotnie przyczynił się do niebezpiecznych sytuacji. Nie warto ryzykować również z tego powodu, że wykroczenie jest karane wysokim mandatem. Dowiedz się, co Ci grozi za rozmowę przez telefon w czasie jazdy.