Praca za granicą - dlaczego EKUZ NIE działa?

Z EKUZ możesz korzystać nie tylko w czasie wakacji spędzanych w jednym z krajów Unii Europejskiej. Karta będzie działała też np. kiedy jesteś pracownikiem przygranicznym czy delegowanym. W jakich sytuacjach EKUZ nie będzie działał w czasie pracy za granicą?

Jak działa EKUZ?

Zacznijmy od podstaw. Przed wyjazdem do jednego z krajów Unii Europejskiej i/lub EFTA (tj. do Islandii, Lichtensteinu, Norwegii, Szwajcarii) możesz (a właściwie – powinieneś) zamówić w jednym z oddziałów NFZ Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Potwierdza ona twoje prawo do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej w kraju, do którego jedziesz, na takich samych zasadach jak jego obywatele.

Więcej na temat EKUZ znajdziesz w artykule „EKUZ – bezpłatna ochrona ubezpieczeniowa poza granicami kraju” 

Co istotne – z EKUZ możesz korzystać przede wszystkim podczas wyjazdów urlopowych. Dobrze pamiętać, że nie jest on w pełni alternatywą dla ubezpieczenia turystycznego i jeśli chcesz być bezpieczny, to tak naprawdę oprócz karty trzeba wykupić również ubezpieczenie. Nie jest to droga opcja, wystarczy około 5-6 zł dziennie, aby otrzymać dość kompleksową polisę –  która sprawdzi się w bardzo wielu przypadkach. TU możesz skalkulować dla siebie ofertę PZU WOJAŻER, możesz także skorzystać z naszej porównywarki i sprawdzić oferty innych firm.

Praca za granicą – kiedy EKUZ będzie działał?

Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego możesz posługiwać się jeśli będziesz pracownikiem delegowanym, tj. pracownikiem, który przez ograniczony okres wykonuje swoją pracę na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo, w którym pracujesz. Żebyś mógł być uznany za pracownika elegowanego muszą być spełnione m.in. następujące przesłanki:

• tymczasowy charakter wykonywanej działalności
• istnienie w czasie delegowania bezpośredniego stosunku pracy między pracownikiem a delegującą go firmą
• istnienie rzeczywistego związku między pracodawcą a państwem, z którego pochodzi pracownik.

Jeśli jesteś bezrobotnym, pobierającym w Polsce zasiłek dla bezrobotnych i wyjeżdżasz do jednego z państw członkowskich UE/EFTA po to, by znaleźć tam pracę, możesz też korzystać z EKUZ. W przypadku bezrobotnych stosowany jest specjalny rodzaj wniosku, w którym jako cel wyjazdu należy wskazać poszukiwanie pracy. Z EKUZ będziesz mógł korzystać do momentu podjęcia pracy państwie członkowskim UE/EFTA, do którego wyjechałeś.

EKUZ będzie też działał jeśli jesteś tzw. pracownikiem przygranicznym, tj. pracujesz poza Polską ale wracasz do niej każdego dnia po zakończeniu pracy lub co najmniej raz w tygodniu (np. mieszkasz w Cieszynie a pracujesz w Czeskim Cieszynie lub mieszkasz w Zgorzelcu i pracujesz w Görlitz).

Praca za granicą – kiedy EKUZ nie będzie działał?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego nie będzie działała jeśli będziesz zatrudniony w którymś z krajów członkowskich UE/EFTA lub prowadził na jego terenie działalność gospodarczą. W takiej sytuacji będziesz podlegał obowiązującemu na jego terenie systemowi opieki zdrowotnej.

Możliwość korzystania z EKUZ kończy się z chwilą gdy po podjęciu pracy za granicą:

• twój pracodawca zgłosi cię do ubezpieczenia i będzie płacił za ciebie składki zdrowotne
• lub jeśli sam zgłosisz się do ubezpieczenia i będziesz płacił składki zdrowotne w kraju, w którym pracujesz.

Na stronie NFZ możemy przeczytać:  

Dla osób zatrudnionych lub wykonujących pracę na własny rachunek w jednym z państw członkowskich UE/EFTA właściwe jest ustawodawstwo państwa, w którym wykonywana jest praca, natomiast wykonywanie pracy w jednym z państw członkowskich UE/EFTA i korzystanie ze świadczeń rzeczowych na koszt innego państwa członkowskiego jest nieuprawnione i niedopuszczalne.

W związku z powyższym osoby pracujące w innym państwie członkowskim UE/EFTA, które zgodnie z przepisami podlegają właściwości tego państwa w zakresie zabezpieczenia społecznego, posłużą się w sposób bezprawny kartą EKUZ wydaną przez NFZ, będą obowiązane do zwrotu kosztu świadczeń rzeczowych nienależnie sfinansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Co grozi za nieuprawnione korzystanie z EKUZ?

Jeśli pracujesz za granicą i podlegasz systemowi opieki zdrowotnej obowiązującemu w danym kraju, to nie możesz korzystać z EKUZ. Z informacji, jakie na swojej stronie internetowej podaje NFZ wynika, że „korzystanie z karty wydanej przez NFZ w sytuacji podlegania właściwości ustawodawstwa innego państwa członkowskiego UE/EFTA jest nieuprawnione i będzie skutkowało koniecznością zwrotu kosztów ewentualnych świadczeń, jakie w tym okresie zostały nienależnie sfinansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia w związku z leczeniem osoby podlegającej właściwości ustawodawstwa innego państwa członkowskiego UE/EFTA.”

Jakie ubezpieczenie do pracy za granicę?

Szczegółowe informacje znajdziesz w tym tekście:  Jak wybrać ubezpieczenie do pracy za granicę? 

Nie ryzykuj i nie podejmuj pracy bez ubezpieczenia! Konsekwencje mogą być bardzo poważne!