Kontrola drogowa – prawa i obowiązki policjantów i kierowców
Podczas kontroli drogowej w Polsce, kierowcy mają określone prawa i obowiązki, które warto znać, aby uniknąć nieporozumień i ewentualnych sankcji. Warto pamiętać, że od 1 stycznia 2025 roku wprowadzono surowsze kary za przekroczenie prędkości, sięgające nawet 2500 zł, a w przypadku recydywy – nawet 5000 zł.
Uprawnienia funkcjonariuszy do zatrzymania pojazdu
Podczas kontroli drogowej kierowcy w Polsce muszą być świadomi swoich praw i obowiązków, aby zapewnić sprawny przebieg oraz uniknąć potencjalnych nieporozumień. Do zatrzymania pojazdu uprawnieni są funkcjonariusze różnych służb.
- Policja. Zarówno umundurowani, jak i nieumundurowani funkcjonariusze mają prawo zatrzymać pojazd. Policjant nieumundurowany może dokonać zatrzymania wyłącznie w obszarze zabudowanym.
- Straż Miejska (Gminna). Ma prawo zatrzymać pojazd w określonych sytuacjach, np. naruszenie przepisów porządkowych.
- Straż Graniczna. Uprawniona do kontroli pojazdów w strefie nadgranicznej oraz w innych określonych przypadkach.
- Służba Celno-Skarbowa. Może zatrzymać pojazd w związku z kontrolą przewozu towarów akcyzowych lub innych kwestii celno-skarbowych.
Procedura zatrzymania pojazdu
Funkcjonariusz dokonujący zatrzymania pojazdu powinien wydać wyraźny sygnał do zatrzymania, z tym że umundurowany funkcjonariusz może użyć do tego ręki lub tarczy sygnałowej (tzw. lizaka), a nieumundurowany musi użyć tarczy sygnałowej. W warunkach ograniczonej widoczności stosuje się latarki z czerwonym światłem lub sygnały dźwiękowe.
Kierowca powinien zatrzymać pojazd w bezpiecznym miejscu, nieutrudniającym ruchu i pozostać w aucie. Nie należy wysiadać bez polecenia funkcjonariusza.
Prawa i obowiązki kierowcy podczas kontroli
Kierowca ma obowiązek okazać na żądanie funkcjonariusza dokument tożsamości. Od 5 grudnia 2020 roku kierowcy nie są zobowiązani do posiadania przy sobie prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego ani potwierdzenia polisy OC – funkcjonariusze sprawdzają te dane w systemie CEPiK. Funkcjonariusz może też zażądać od kierowcy podejścia poddania się kontroli alkomatem. Warto jednak pamiętać, że kierowca ma prawo odmówić poddania się badaniu alkomatem, ale taka decyzja wiąże się z poważnymi konsekwencjami prawnymi. W przypadku odmowy policja może skierować kierowcę na przymusowe badanie krwi w celu ustalenia zawartości alkoholu w organizmie. Dodatkowo odmowa może być traktowana jako dowód w postępowaniu sądowym i skutkować sankcjami, np. grzywną, zakazem prowadzenia pojazdów czy utratą prawa jazdy.
Kontrola stanu technicznego pojazdu
W każdym przypadku należy umożliwić kontrolę stanu technicznego pojazdu. Policjant ma prawo sprawdzić m.in. oświetlenie, stan ogumienia (policja przeprowadza rutynowe kontrole stanu opon zwłaszcza przed sezonem zimowym) czy układ hamulcowy. Jeśli policja określi, że pojazd stanowi zagrożenie, może zatrzymać dowód rejestracyjny. Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego następuje dziś poprzez wprowadzenie odpowiedniej informacji do centralnej ewidencji pojazdów, a kierowca otrzymuje pokwitowanie. W pewnych sytuacjach funkcjonariusz może zezwolić na dalsze użytkowanie auta przez okres nieprzekraczający 7 dni, określając warunki we wspomnianym pokwitowaniu. Jeśli stan techniczny pojazdu stwarza bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa, policja może wycofać pojazd z ruchu drogowego, co oznacza zakaz jego dalszego użytkowania do czasu usunięcia usterek.
W przypadku zatrzymania dowodu rejestracyjnego, aby odzyskać dokument, właściciel pojazdu powinien usunąć wskazane usterki, a następnie udać się na badanie techniczne potwierdzające ich naprawę. Dopiero z odpowiednim potwierdzeniem należy zgłosić się do organu, który zatrzymał dowód rejestracyjny lub który go wydał, w celu jego odzyskania.
Pamiętaj, że jako kierowca masz zawsze prawo uzyskać informacje o przyczynie zatrzymania. Na podstawie obowiązujących przepisów możesz też odmówić przyjęcia mandatu.
Jakie są konsekwencje braku ważnego OC?
Podczas kontroli drogowej funkcjonariusze sprawdzają w systemie, czy pojazd posiada ważne ubezpieczenie OC. W przypadku braku polisy, kierowcy grożą kary za brak OC zgodne z bieżącym taryfikatorem, nakładane przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG). W 2025 roku maksymalna kara za brak OC dla samochodu osobowego wynosi 9332 zł.
Pytania i odpowiedzi
Tak, funkcjonariusz ma obowiązek poinformować kierowcę o przyczynie kontroli drogowej. Jest to jeden z podstawowych wymogów prawnych podczas zatrzymania pojazdu. Kierowca ma prawo poprosić o wyjaśnienie powodu kontroli, a policjant powinien udzielić jasnej i konkretnej odpowiedzi.
Nie, odmowa poddania się kontroli drogowej jest wykroczeniem. Niezatrzymanie się do kontroli może skutkować mandatem, punktami karnymi, a nawet zatrzymaniem prawa jazdy. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy mamy uzasadnione podejrzenia, że osoby przeprowadzające kontrolę nie są prawdziwymi funkcjonariuszami policji.
Tak, funkcjonariusz ma prawo przeprowadzić podstawową kontrolę stanu technicznego pojazdu, w tym sprawdzić działanie świateł, stan opon czy sprawność hamulców. W przypadku wykrycia poważnych usterek może zatrzymać dowód rejestracyjny i zabronić dalszej jazdy.
Kierowca ma prawo do nagrywania przebiegu kontroli drogowej, pod warunkiem że nie utrudnia to pracy funkcjonariuszom. Warto poinformować policjanta o zamiarze nagrywania. Nagranie może służyć jako dowód w przypadku ewentualnych nieprawidłowości podczas kontroli.
Przepisy nie określają maksymalnego czasu trwania kontroli drogowej. Standardowa kontrola dokumentów i stanu trzeźwości zazwyczaj trwa kilka minut. Może się przedłużyć w przypadku wykrycia nieprawidłowości lub konieczności przeprowadzenia dodatkowych badań.
Policjant ma prawo zatrzymać pojazd do kontroli drogowej, jednak powinien poinformować kierowcę o przyczynie zatrzymania. Rutynowe kontrole są dopuszczalne, ale funkcjonariusz powinien wyjaśnić powód zatrzymania na żądanie kierowcy.
Jeśli policjant wyda polecenie opuszczenia pojazdu, kierowca jest zobowiązany do jego wykonania. Odmowa może być traktowana jako niewykonanie polecenia funkcjonariusza, co może skutkować sankcjami prawnymi.
Policjant ma prawo przeszukać pojazd, jeśli istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia. W przypadku rutynowej kontroli drogowej przeszukanie powinno być uzasadnione konkretnymi przesłankami.
Kierowca ma prawo odmówić przyjęcia mandatu. W takiej sytuacji sprawa zostanie skierowana do sądu, który rozstrzygnie, czy doszło do popełnienia wykroczenia. Warto pamiętać, że odmowa przyjęcia mandatu nie zwalnia z odpowiedzialności, a jedynie przenosi rozstrzygnięcie sprawy na drogę sądową.
Podsumowanie
- Kontrola drogowa to procedura, podczas której funkcjonariusze służb uprawnionych sprawdzają przestrzeganie przepisów ruchu drogowego przez kierowców. Podstawą prawną takich działań jest art. 129 Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.
- Kierowca ma obowiązek zatrzymać pojazd w bezpiecznym miejscu na polecenie funkcjonariusza. Po zatrzymaniu kierowca powinien pozostać w pojeździe z rękami na kierownicy i nie wysiadać bez polecenia funkcjonariusza.
- Funkcjonariusz może skontrolować stan techniczny pojazdu, w tym oświetlenie, ogumienie oraz wyposażenie obowiązkowe. Policjant ma prawo przeprowadzić badanie trzeźwości kierowcy za pomocą alkomatu.
- W przypadku pojazdów ciężarowych funkcjonariusz może sprawdzić sposób zabezpieczenia ładunku oraz dokumenty przewozowe.
- Kierowca ma prawo znać powód zatrzymania pojazdu do kontroli i może zażądać okazania legitymacji służbowej przez funkcjonariusza nieumundurowanego w celu potwierdzenia jego tożsamości.
- Jeśli kierowca nie zgadza się z nałożonym mandatem, ma prawo odmówić jego przyjęcia, co skutkuje skierowaniem sprawy do sądu.
Wskaż miesiąc końca polisy – zagwarantujemy Ci ofertę z najniższą ceną.
Wszystkie treści prezentowane na łamach niniejszej witryny internetowej mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny, stanowiąc wyraz osobistych poglądów ich autora/ów oraz nie nie powinny stanowić podstawy przy podejmowaniu decyzji biznesowych, inwestycyjnych, lub podatkowych, za które to decyzje właściciel strony internetowej ani autorzy nie ponoszą jakiejkolwiek odpowiedzialności.
Podobne artykuły
Poruszając się po drogach pojazdami, zwracamy uwagę przede wszystkim na sygnalizację świetlną i znaki drogowe. Policjant na drodze kierujący ruchem należy do rzadkości. Pomimo tego warto odświeżyć sobie wiedzę dotyczącą sygnałów dawanych przez policjantów.
Utrata prawa jazdy, wysokie kary finansowe i nawiązki na rzecz poszkodowanych, młodzi kierowcy na cenzurowanym - to nowa rzeczywistość na polskich drogach. W życie weszły restrykcyjne przepisy w prawie o ruchu drogowym. Już pierwszego dnia obowiązywania nowego prawa policjanci zatrzymali kilkadziesiąt praw jazdy.
Od 1 października 2018 roku kierowcy mogą jeździć bez dowodu rejestracyjnego oraz potwierdzenia polisy OC. Brak tych dokumentów rodzi jednak pewne wątpliwości. Choć zmiany dla kierowców miały być im na rękę, ci podchodzą do nich dosyć nieufnie. Pojawiają się pytania: jak zachować się w przypadku stłuczki? Kiedy dokumenty będą jednak potrzebne? Wyjaśniamy!
Nowy taryfikator mandatów, który obowiązuje od 1 stycznia 2022 roku, wywołuje sporo kontrowersji u zmotoryzowanych. Głównym powodem niezadowolenia jest spora podwyżka grzywien i punktów karnych naliczanych za wykroczenia. Maksymalna kara wynosi aż 30 000 zł. Czy grzywny za łamanie przepisów ruchu drogowego w Polsce są porównywalne do kar obowiązujących na Ukrainie?
Policjanci z drogówki nie mają łatwego życia. Wydawałoby się, że wystarczy zatrzymać kierowcę, który przekracza prędkość i wystawić mandat. Niestety, często przy okazji trzeba robić za terapeutę i wysłuchać o problemach rodzinnych i zdrowotnych, które zmusiły praworządnego obywatela do złamania przepisów.
Najchętniej czytane
Ceny obowiązkowego ubezpieczenia OC zmieniają się dynamicznie. Pamiętaj jednak, że porównując wysokość składki u różnych ubezpieczycieli, możesz oszczędzić nawet kilkaset złotych na polisie. Sprawdź ranking ubezpieczeń OC Punkty i sprawdź, gdzie można było kupić najtańsze ubezpieczenie OC i jakie są prognozy na kolejne miesiące. Pamiętaj, aby regularnie sprawdzać aktualizację naszego rankingu.
Otrzymanie spadku po najbliższej rodzinie wymaga wielu formalności. Czy można przepisać auto na innego członka rodziny? Jak wygląda wyrejestrowanie samochodu po śmierci właściciela? Czy samochód traci ubezpieczenie? Zebraliśmy w jednym miejscu wszystkie zagadnienia i procedury, o których powinieneś wiedzieć.
Złożyłeś wniosek o wydanie dowodu rejestracyjnego i zastanawiasz się, czy dokument jest już gotowy do odbioru? Podpowiadamy, w jaki sposób najwygodniej i najszybciej zweryfikować, czy możemy już udać się do wydziału komunikacji po gotowy dowód rejestracyjny. Sprawdzamy też, ile standardowo czeka się na wydanie dokumentu.