Kto jest zobowiązany do wykupienia ubezpieczenia wypadkowego?

Praca jest bardzo istotną częścią naszego życia. Dla jednych jest sensem i pasją, dla innych koniecznością. Bez względu na okoliczności utrata aktywności zawodowej może być dla każdego z nas dużym ciosem.

Ubezpieczenie wypadkowe – co to jest?

Ubezpieczenie wypadkowe pracownika to jedna ze składek w naszym systemie ubezpieczeń społecznych. Dzięki niemu pracownik jest chroniony w sytuacji, gdy z przyczyn niezależnych od siebie nie może pracować. Wskazane ubezpieczenie obejmuje wszystkie zdarzenia, które zostały uznane za wypadek przy pracy oraz chorobę zawodową. Na tej podstawie mogą być pracownikowi wypłacane różnego typu świadczenia, w zależności od stanu zdrowia i sytuacji. 

Jednym z nich jest zasiłek chorobowy wypłacany w wysokości 100% średniej pensji z ostatnich 12 miesięcy. W razie niezdolności do pracy pracownikowi przysługuje świadczenie rehabilitacyjne (o ile ma on perspektywę powrotu do pracy), nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy. 

Po wypadku często dochodzi do uszczerbku na zdrowiu. Lekarz orzecznik ZUS ocenia jego stopień w procentach i na tej podstawie ZUS wypłaca jednorazowe odszkodowanie. Od 1 kwietnia 2023 roku za każdy procent uszczerbku stawka odszkodowania wypadkowego wynosi 1269 złotych. To wzrost o 136 złotych w porównaniu z poprzednim rokiem. Z kolei renta wypadkowa zostaje przyznana, gdy w wyniku wypadku niemożliwa jest dalsza praca zawodowa.

Przeczytaj także: Wypadek przy pracy. Czy należy mi się odszkodowanie i jak się o nie starać? 

Ubezpieczenie wypadkowe – kto płaci?

Ubezpieczenie wypadkowe ZUS w całości jest ciężarem pracodawcy. To tzw. ubezpieczenia obowiązkowe i jedyny rodzaj składki, który nie obciąża pracownika. Składki pracodawcy są podstawą do późniejszego wypłacenia świadczeń należnych pracownikowi w razie wypadku. Oczywiście muszą wcześniej zostać spełnione wszelkie warunki formalne, czyli przeprowadzone postępowanie powypadkowe oraz uzupełniona potrzebna dokumentacja. Składkę wypadkową ZUS ustala się na podstawie złożonych druków ZUS IWA, które są podstawową informacją zawierającą dane niezbędne do ustalenia wysokości składki ubezpieczenia.

Kto płaci pracownikowi w razie zajścia wypadku? To zależy od sytuacji konkretnego zakładu pracy, a także stanu zdrowia poszkodowanego i rodzaju świadczenia, które mu się należy. Od pierwszego dnia po wypadku w pracy zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne osobie przebywającej na zwolnieniu lekarskim gwarantuje – w przypadku firm zatrudniających mniej niż 20 osób – ZUS. Jeśli zaś mamy do czynienia z większym zakładem pracy, który zgłosił do ubezpieczenia ponad 20 pracowników, to do wypłaty świadczenia jest zobowiązany pracodawca. Z kolei gdy mowa o jednorazowym odszkodowaniu, ZUS dokonuje jego wypłaty z urzędu w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji.

Sprawdź również, co to jest karta wypadku. 

Ile wynosi składka na ubezpieczenie wypadkowe?

Podstawa składki na ubezpieczenie wypadkowe jest obliczana według wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W przepisach regulujących system ubezpieczeń wysokość składki wypadkowej jest ustalana na cały rok składkowy, który trwa od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku. Obecnie, czyli od 1 kwietnia 2023 do 31 marca 2024 roku, składka na ubezpieczenie wypadkowe wynosi 1,67% w przypadku przedsiębiorstw zatrudniających do 9 osób oraz niepodlegających wpisowi do REGON. 

Sprawdź, ile wynoszą składki na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne.

Jak oblicza się składkę na ubezpieczenie wypadkowe? 

Jak oblicza się składki na ubezpieczenie wypadkowe w praktyce? Ustalenie składki na ubezpieczenie wypadkowe z ZUS zależy od rodzaju przedsiębiorstwa, którego dotyczy (czyli jej wysokość jest określona dla danej grupy działalności). Najwyższa stopa procentowa dotyczy górnictwa i gazownictwa i wynosi 3,33%. To na jej podstawie oblicza się składkę wypadkową przedsiębiorcy. W przypadku płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego do 9 pracowników stopa procentowa wynosi 50% najwyższej stopy, czyli wspomniane 1,67%. Taka sama sytuacja obowiązuje w przypadku płatników składek niepodlegających wpisowi do rejestru REGON.

Składka wypadkowa dla prowadzących działalność i zatrudniających powyżej 10 osób zostaje obliczona jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie danej grupy działalności i wskaźnika korygującego dla tego płatnika. ZUS dokonuje tego obliczenia na podstawie uzupełnionych druków ZUS IWA. 

Płatnicy zwolnieni z obowiązku przedstawiania tych dokumentów muszą samodzielnie ustalić stopę procentową składki, która będzie właściwa dla danej grupy działalności.