Badanie techniczne pojazdu. Jak brak ważnego przeglądu może wpłynąć na ubezpieczenie?

Czasem auto wyjedzie z okręgowej stacji kontroli pojazdów zupełnie zdrowe, a innym razem niezbędne okaże się “leczenie kanałowe”. Dzięki temu będziesz miał pewność, że pojazd, na którym polegasz, nie zdechnie w najmniej odpowiednim momencie. Badanie techniczne jest równie ważne dla Twoich czterech kółek, jak i dla Ciebie. W tym artykule dowiesz się, czym grozi jazda bez ważnego przeglądu technicznego.

Zwłoka w wykonaniu badania technicznego może skutkować nieprzyjemnymi konsekwencjami zarówno podczas kontroli drogowej, jak i w razie potrzeby uzyskania odszkodowania od ubezpieczyciela, nie mówiąc już o zagrożeniu dla Ciebie i innych, jakie może spowodować poruszanie się niesprawnym samochodem.

Jaki obowiązek spoczywa na właścicielu pojazdu?

Na właścicielu każdego zarejestrowanego pojazdu spoczywa obowiązek przeprowadzania okresowych badań technicznych, który wynika z ustawy Prawo o ruchu drogowym. Artykuł 816 ustawy określa częstotliwość kontroli, zależnie od rodzaju pojazdu. Samochód osobowy, samochód ciężarowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5t, motocykl lub przyczepa o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5t, powinny zostać podane badaniu technicznemu przed upływem trzech lat od dnia pierwszej rejestracji. Kolejna kontrola przypada przed upływem pięciu lat od dnia pierwszej rejestracji i nie później niż dwa lata od poprzedniej kontroli.  Od tego czasu właściciel jest zobowiązany do przeprowadzenia badania technicznego co roku. Przepis ten nie dotyczy między innymi pojazdu zasilanego gazem, służącego do zarobkowego przewozu osób lub służącego do nauki jazdy, które podlegają obowiązkowi corocznego badania.

Kierowca może także zostać skierowany na dodatkowe badanie techniczne przez policję lub starostę, jeśli zajdzie uzasadnione przypuszczenie, że pojazd zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego lub narusza wymogi ochrony środowiska.

Czytaj także: Ile aut nie przechodzi badań technicznych?

Gdzie można przeprowadzić badanie techniczne pojazdu?

Badanie techniczne pojazdu można przeprowadzić w podstawowej (dotyczy okresowego badania technicznego pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t) lub okręgowej stacji kontroli pojazdów.

Przegląd okresowy obejmuje:

• Identyfikację pojazdu
• Sprawdzenie dodatkowego wyposażenia pojazdu
• Sprawdzenie i ocenę prawidłowości działania poszczególnych podzespołów i układów pojazdu, w szczególności pod względem bezpieczeństwa jazdy i ochrony środowiska

Usterki, które może wykryć specjalista podczas przeglądu, są podzielone na trzy rodzaje: drobne, istotne i stwarzające zagrożenie. W przypadku tych pierwszych pojazd zostaje dopuszczony do ruchu, ale jego właściciel musi usunąć problem. Jeśli diagnosta stwierdzi usterki istotne lub stwarzające zagrożenie, kontrola kończy się z wynikiem negatywnym, a pojazd musi zostać naprawiony w ciągu 14 dni (jeśli uszkodzone auto stwarza bezpośrednie zagrożenie na drodze, przeprowadzający badanie zatrzymuje dowód rejestracyjny i przesyła go do wydziału komunikacji).

Ile kosztuje okresowe badanie techniczne?

Opłaty za przeprowadzenie badania technicznego ustala Ministerstwo Infrastruktury. Tak kształtują się obecnie stawki za okresowy przegląd wybranych pojazdów:

Czytaj także: Ile kosztuje przegląd samochodu ?

Co grozi za brak ważnego badania technicznego?

Jeśli brak ważnego badania technicznego zostanie stwierdzony podczas kontroli drogowej, policja ma obowiązek zatrzymać dowód rejestracyjny pojazdu i wystawić pozwolenie czasowe na poruszanie się po drogach na okres 7 dni. Jest to czas na przeprowadzenie obowiązkowego przeglądu. Jaki mandat za brak przeglądu?

Funkcjonariusz może wystawić mandat za brak przeglądu technicznego opiewający według taryfikatora na kwotę od 20 do 500 zł, ale wyłącznie właścicielowi pojazdu. Decyzja o nałożeniu kary pieniężnej zależy od policjanta i zdarza się raczej rzadko. Po wykonaniu badania technicznego kierowca otrzymuje zaświadczenie, które pozwala poruszać się po drogach przez 30 dni bez dowodu rejestracyjnego – do czasu jego odzyskania w odpowiednim urzędzie. Konsekwencje jazdy bez przeglądu mogą być więc dość wysokie.
Czytaj także: Jazda na zagranicznych tablicach a badanie techniczne

Bądź rozsądny – zbadaj swoje auto

Według statystyk Komendy Głównej Policji, w 2013 roku stan techniczny pojazdu był przyczyną 53 wypadków drogowych, w których zginęło 6 osób, a 63 osoby zostały ranne. Do tragedii doprowadziły w większości przypadków braki w oświetleniu i ogumieniu, ale raport wskazuje też na innych winowajców, m.in. na usterki układu hamulcowego i układu kierowniczego. Regularne przeglądy techniczne to nie tylko przykry obowiązek skutkujący wpisem do dowodu rejestracyjnego, ale przepis, który ma chronić kierowcę, pasażerów i innych uczestników ruchu drogowego. Ponadto jeden na pięciu kierowców stawia się w stacji kontroli pojazdów po upłynięciu wyznaczonego terminu badania. Jeśli masz tendencję do zapominania o ważnych datach, o przeglądzie może Ci przypomnieć choćby stacja kontroli pojazdów za pomocą prostego smsa.

Badania techniczne a ubezpieczenie

Owszem, brak obowiązkowego badania diagnostycznego pojazdu może znacząco wpłynąć na proces wypłaty odszkodowania lub całkowicie pozbawić sprawcę lub poszkodowanego prawa do świadczenia. Nie dajmy się jednak zastraszyć – żeby do tego doszło, muszą zajść odpowiednie okoliczności zdarzenia.

1. Odszkodowanie z OC

W przypadku obowiązkowego ubezpieczenie komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej, odszkodowanie zostaje wypłacone poszkodowanemu niezależnie od tego, czy sprawca miał ważny przegląd. Niekiedy, jeśli zły stan techniczny auta ubezpieczonego wpłynął na powstanie zdarzenia, firmy ubezpieczeniowe mogą żądać zwrotu kosztów odszkodowania w ramach regresu ubezpieczeniowego. Jest to jednak sytuacja, która budzi pewne niejasności. Po pierwsze, w przypadku regresu mowa o kierującym pojazdem, podczas gdy przeprowadzenie okresowego badania technicznego jest obowiązkiem właściciela. Ponadto Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK wskazuje sytuacje, w których możliwy jest regres ubezpieczeniowy:

Zakładowi ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, w przypadkach określonych w art. 98 ust. 2 pkt 1, przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący:
1) wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii;
2) wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;
3) nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa;
4) zbiegł z miejsca zdarzenia.

Choć w zapisie nie ma bezpośrednio mowy o nieaktualnym badaniu technicznym, ubezpieczyciel może próbować wykazać, że prowadzenie auta bez ważnego przeglądu było jednoznaczne z umyślnym wyrządzeniem szkody.

W przypadku gdy to poszkodowany w wypadku zaniedbał obowiązek kontroli diagnostycznej auta, odszkodowanie może zostać pomniejszone, ale tylko jeśli zły stan techniczny pojazdu faktycznie wpłynął na okoliczności zdarzenia i zostanie to wykazane przez ubezpieczyciela.

Czytaj także: Ubezpieczyciel żąda zwrotu pieniędzy za odszkodowanie. Czym jest regres ubezpieczeniowy?

2. Odszkodowanie z AC, NW i Assistance

W ogólnych warunkach dobrowolnych ubezpieczeń komunikacyjnych, takich jak autocasco, NNW i assistance, informację o braku ważnych badań technicznych można znaleźć w jednym, bardzo istotnym miejscu – w katalogu wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela.

W kwietniu 2011 roku Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumenta wydał wyrok, na mocy którego klauzula mówiąca o wyłączeniu odpowiedzialności w przypadku, gdy pojazd nie posiadał ważnego przeglądu technicznego, została wpisana do rejestru klauzul niedozwolonych (abuzywnych). Od tego czasu ubezpieczyciele sukcesywnie zaczęli uzupełniać OWU o informację, że takie wyłączenie odpowiedzialności ma zastosowanie tylko wtedy, jeśli stan techniczny miał bezpośredni wpływ na zdarzenie. Na przykład Warta w wyłączeniach odpowiedzialności zawartych w warunkach AC pisze, że nie odpowiada za szkody:

5) powstałe podczas kierowania pojazdem, gdy pojazd nie był dopuszczony do ruchu, a także powstałe podczas kierowania pojazdem niezarejestrowanym lub pojazdem nie posiadającym ważnego dowodu rejestracyjnego lub ważnego badania technicznego – jeżeli w odniesieniu do tego pojazdu obowiązuje wymóg rejestracji lub dokonywania okresowych badań technicznych, a stan techniczny pojazdu miał wpływ na powstanie szkody.

Jeśli doznasz urazu podczas wysiadania z auta, ale nie dlatego, że na głowę spadły Ci jego rozpadające się części, ubezpieczyciel nie może odmówić wypłaty odszkodowania z polisy NW jedynie na podstawie braku ważnego badania technicznego. Podobnie jeśli maskę uszkodziło Ci gradobicie. Ubezpieczyciel ZAWSZE musi wykazać związek przyczynowo-skutkowy między wypadkiem a stanem technicznym auta, żeby odmówić wypłaty odszkodowania.

Czytaj także: Jak kupić dobre AC? 9 rzeczy, na które musisz zwrócić uwagę

Okresowe badanie techniczne auta to nie tylko wpis w dowodzie rejestracyjnym, ale przede wszystkim pewność, że po kontroli drogowej nie odjedziesz z mandatem i ostrzeżeniem, a po drobnej stłuczce lub groźnym wypadku nie zostaniesz sam z konsekwencjami swojego zaniedbania.