Klimatyzacja samochodowa - o tym musisz pamiętać

Wiosna to czas, w którym przygotowujemy nasze auta do nowego sezonu. Z reguły ograniczamy się do wymiany opon z zimowych na letnie oraz rzadziej ogólnego przeglądu w warsztacie lub serwisie. A warto go zrobić! Przy okazji sprawdzimy stan układu klimatyzacji w samochodzie. Pamiętajmy, że nie jest ona bezobsługowa, a zaniedbania mogą słono kosztować.

Klimatyzacja samochodowa – jak to działa?

Na początku warto wyjaśnić, jak działa klimatyzacja w samochodzie. Wszystko zaczyna się od sprężarki, która tłoczy czynnik chłodniczy (czyli gaz) do skraplacza (potocznie zwanego chłodnicą), co podnosi jego temperaturę i ciśnienie. Tam czynnik ochładza się i następuje jego skroplenie. Czynnik chłodniczy już w stanie ciekłym wędruje przez osuszacz, którego zadaniem jest pochłonięcie wody z układu, a następnie trafia do zaworu rozprężnego, w którym zamienia się z cieczy w gaz. Jak to możliwe? Na pewno każdy z nas korzystał z dezodorantów – zasada działania zaworu jest taka sama.

Uwalniany gaz ma bardzo niską temperaturę i służy do ochłodzenia parownika. Czynnik w stanie gazowym z powrotem jest zasysany i tłoczony przez sprężarkę. W ten sposób obieg czynnika w układzie się zapętla i cały proces zaczyna od początku.

Wentylatory zasysają z zewnątrz powietrze, które przechodzi przez filtr kabinowy, a następnie przepływa przez parownik, który został schłodzony w wyżej opisanym procesie. Tam momentalnie się ochładza i wraca przez otwory wentylacyjne do kabiny pasażerskiej.

Jak używać klimatyzacji, by działała dłużej

Tyle teorii. Teraz czas na praktykę, czyli właściwą eksploatację klimatyzacji samochodowej. – O serwisowaniu klimatyzacji przypominamy sobie najczęściej w momencie, gdy nie jest wystarczająco wydajna, z otworów wentylacyjnych wydobywa się nieprzyjemny zapach lub w najgorszym wypadku, w ogóle nie działa. Oznacza to, że na serwis klimatyzacji przybyliśmy zbyt późno – tłumaczy Przemysław Basiak, mechanik serwisu PS Garage.pl.

Większość z nas korzysta z klimatyzacji w samochodzie wyłącznie latem. Nie każdy wie, że poza ochładzaniem powietrza, klimatyzacja także je osusza. Doskonale zatem sprawdza się jesienią i zimą, gdy w kabinie zbiera się dużo wilgoci.

Korzystanie z klimatyzacji samochodowej przez cały rok pozytywnie wpływa na cały układ. Poza czynnikiem chłodzącym, znajduje się w nim również specjalny olej, którego zadaniem jest smarowanie elementów sprężarki oraz zapobieganie utleniania się wewnętrznych elementów układu wykonanych z aluminium. Należy przy tym wspomnieć, że klimatyzację samochodową nie zawsze można włączyć zimą. Gdy parownik jest zbyt zimny, specjalne czujniki uniemożliwiają jej uruchomienie.

Właściwe używanie klimatyzacji samochodowej to także jej regularne serwisowanie. Ale co to dokładnie oznacza i jak często należy oddawać auto w ręce specjalistów?

Serwis klimatyzacji, o tym warto pamiętać

Przede wszystkim należy zadbać o czystość kanałów wentylacyjnych. – Zaleca się, by przynajmniej raz w roku przeprowadzić tzw. “odgrzybianie”. Zabieg ten polega na usunięciu zarodników grzybów i pleśni, np. za pomocą ozonatora. Wytwarzany przez to urządzenie gaz (ozon) wchodzi w reakcje z bakteriami i innymi drobnoustrojami, doprowadzając do ich zniszczenia. Ozon, czyli trójatomowy tlen, ma silne właściwości dezynfekujące i idealnie nadaje się do dezynfekcji wnętrza samochodu, bo jest w stanie dotrzeć w najbardziej niedostępne zakamarki. Tym samym unikniemy przykrego zapachu z kanałów wentylacyjnych – wyjaśnia Przemysław Basiak.

Kolejną rzeczą o której musimy pamiętać, to regularna wymiana filtra kabinowego. Jego zadaniem jest oczyszczanie powietrza z pyłków i drobnoustrojów, szkodliwych dla naszego zdrowia. Jak każdy filtr, ma określoną żywotność i nie jest w stanie filtrować w nieskończoność. Podlega okresowej wymianie. Z reguły wystarcza na rok. Jeśli jednak użytkujesz auto na szutrowych drogach lub pokonujesz w ciągu roku wiele kilometrów, to powinieneś wymieniać go częściej. Dlaczego?

Gdy filtr jest zużyty, przestaje spełniać swoją rolę, a zarodniki bakterii czy grzybów przedostają się do kanałów wentylacyjnych, gdzie mają doskonałe warunki do rozwoju. Długotrwałe oddychanie takim powietrzem może doprowadzić do alergii, kaszlu, kataru lub w najgorszym wypadku, do choroby legionistów, czyli ciężkiego zapalenia płuc.

Wymieniając filtr na nowy pozbywamy się automatycznie większości zanieczyszczeń, które zebrał stary filtr. Do wyboru mamy filtry zwykłe i węglowe. Filtry kabinowe z węglem aktywnym, oprócz filtrowania neutralizują dodatkowo spaliny i szkodliwe tlenki azotu. Niestety, w niektórych modelach aut dostęp do tego elementu jest utrudniony i trzeba skorzystać z pomocy fachowca. Koszt takiej usługi, jak również samego filtra nie jest wysoki. W większości pojazdów cena tej części nie przekracza 50-70 zł.

Bardzo ważne jest też pilnowanie właściwego stanu czynnika chłodzącego w całym układzie. Stosowany w większości aut czynnik R134a wydostaje się z układu klimatyzacji przez np. pory gumowych przewodów. Można przyjąć, że w ciągu roku ubywa nawet 15% czynnika chłodzącego. Im jest go mniej, tym klimatyzacja gorzej chłodzi powietrze.

Drugim ważnym aspektem jest to, że razem z czynnikiem chłodzącym krąży w układzie olej, który smaruje sprężarkę i konserwuje układ. Im mniej czynnika tym gorsze smarowanie i konserwacja układu. Im gorsze smarowanie, tym gorzej dla naszej sprężarki. Zaleca się, by przynajmniej raz do roku sprawdzić ilość czynnika i oleju, a w razie potrzeby uzupełnić brakującą ilość.

– Wybierając warsztat, który ma zaopiekować się układem klimatyzacji samochodowej, nie kierujmy się tylko i wyłącznie ceną, ale również jakością i solidnością serwisu. Nie jest sztuką tylko napełnić układ klimatyzacji, lecz poprawnie przeprowadzić pełen serwis układu, wykryć istniejące usterki oraz wykonać jego niezbędne naprawy – radzi Przemysław Basiak.

Sprawna, regularnie serwisowana klimatyzacja samochodowa to nie tylko wygoda w upalne dni, lecz także gwarancja, że oddychamy czystym powietrzem bez bakterii czy drobnoustrojów. Warto zatem pamiętać, by w ramach wiosennego serwisu, sprawdzić również klimatyzację i regularnie z niej korzystać.