Jak oblicza się amortyzację samochodu?

Amortyzacja samochodu – co to? 

Amortyzacja samochodu to sposób na zaliczenie kosztów powstających w przedsiębiorstwie. W regularnych odstępach czasu uwzględnia się w kosztach wydatki związane z zakupem pojazdu, którego wartość jest wyższa niż 10 000 złotych. 

Amortyzacja odbywa się na podstawie odpisów amortyzacyjnych. Ich wysokość zależy od rodzaju środka trwałego. Stawka amortyzacji samochodu osobowego wynosi dla przykładu od 20 do 40 procent. 

Aby samochód podlegał amortyzacji, musi być kwalifikowany na podstawie przepisów jako środek trwały. Czasami stosowana jest również amortyzacja części. 

Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: 

• budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, 
• maszyny, urządzenia i środki transportu, 
• inne przedmioty

o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy (m.in. najmu, dzierżawy), zwane środkami trwałymi.

Jak przedsiębiorstwo powinno zamortyzować samochód? 

Wydatki związane z zakupem samochodu przez przedsiębiorstwo nie mogą być traktowane jako jednorazowy koszt zakupu, o ile ich wartość jest wyższa niż 10 000 złotych. Zamiast tego trzeba rozłożyć je w czasie i regularnie dokonywać odpisów amortyzacyjnych. Te również podlegają limitom. 

Od 1 stycznia 2019 roku limit amortyzacji w przypadku samochodu osobowego został zwiększony. Przed nowelizacją wynosił tylko 20 000 euro. Dziś jako kosztu nie można zaliczyć jedynie tych odpisów amortyzacyjnych, które dotyczą wartości samochodu wyższej niż 225 tysięcy złotych w przypadku pojazdów elektrycznych oraz 150 tysięcy złotych, jeśli chodzi o inne samochody. 

Metoda i stawka amortyzacji samochodu 

W celu dokonania amortyzacji samochodu przedsiębiorca musi wskazać właściwy numer Klasyfikacji Środków Trwałych oraz wprowadzić pojazd do ewidencji środków trwałych. Konieczne jest ustalenie wartości początkowej samochodu, która w przypadku współwłasności będzie proporcjonalna do posiadanego udziału we współwłasności. 

Istnieje kilka rodzajów amortyzacji samochodu. Do najczęściej wykorzystywanych w praktyce należą amortyzacja liniowa, przyspieszona oraz indywidualna. Stawka, jaką można zastosować w danym przypadku, zależy od rodzaju środka trwałego. 

Przeczytaj także: Kupno samochodu a podatek od wzbogacenia. Kto musi zapłacić podatek PCC-3? 

Metoda liniowa amortyzacji 

Amortyzacja liniowa samochodu jest stosowana najczęściej w przypadku nowych pojazdów. W takiej sytuacji wystarczy ustalić, jaka stawka obowiązuje zgodnie z wykazem rocznych stawek amortyzacyjnych. Podstawowa wynosi 20 procent rocznie, więc w przypadku zastosowania metody liniowej co roku przez pięć lat wykonywane będą odpisy. 

Odpisy amortyzacyjne mogą być uwzględnione w kosztach podatkowych od pierwszego miesiąca po wprowadzeniu środka trwałego do ewidencji. Tworzy się je tak długo, aż samochód nie zostanie w pełni zamortyzowany. 

W przypadku metody liniowej amortyzacji główne założenie jest takie, że środek trwały zużywa się równomiernie w ciągu całego okresu użytkowania. 

Metoda przyspieszona amortyzacji 

W określonych sytuacjach możliwe jest zastosowanie przyspieszonej metody amortyzacji. W takim wypadku podstawowa stawka amortyzacyjna może być podwyższona – maksymalnie o 1,4, czyli do 28 procent. W takiej sytuacji skraca się okres amortyzacji do 3 lat i 7 miesięcy. 

Amortyzacja przyspieszona samochodu może być zastosowana w odniesieniu do pojazdów, które są eksploatowane bardziej intensywnie albo wymagają wyższej sprawności technicznej. Mowa tu np. o użytkowaniu w warunkach leśnych czy na 3 zmiany. 

Przeczytaj także: Porównywarka ubezpieczeń – co to jest i jak działa? 

Metoda indywidualna amortyzacji 

Opisane powyżej metody amortyzacji są dedykowane dla aut nowych. W przypadku samochodów używanych albo przerobionych wykorzystuje się z kolei amortyzację indywidualną. W tym przypadku stawka może wynosić nawet 40 procent. Dzięki temu okres amortyzacji da się skrócić maksymalnie do 2,5 roku. 

W rozumieniu przepisów dotyczących amortyzacji pojazd jest uznawany za używany, jeśli był użytkowany przez poprzedniego właściciela co najmniej przez pół roku. Tego typu okoliczności można wykazać, przedstawiając odpowiednie dokumenty, np. kartę pojazdu czy dowód rejestracyjny. Auto ulepszone to samochód, na który poniesiono wydatki w wysokości minimum 20 procent wartości pierwotnej. 

Sprawdź również, kiedy może być stosowana amortyzacja części AC. 

Jednorazowa amortyzacja samochodu – na czym polega? 

Jednorazowa amortyzacja samochodu co do zasady nie jest możliwa. Taki sposób jest dopuszczalny dla środków trwałych zaliczanych do grupy 3–8 z wyłączeniem pojazdów osobowych. 

Mimo to możliwość dokonania jednorazowego odpisu samochodu służbowego nie jest wyłączona całkowicie. W sytuacji, gdy wartość początkowa samochodu nie przekracza 10 tysięcy złotych, podatnik może skorzystać z jednorazowej amortyzacji na podstawie art. 22f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 

Przeczytaj także: Nowe zasady leasingu – co warto wiedzieć? Jak to obejść? 

Czy umowę ubezpieczenia pojazdu można ująć w kosztach przedsiębiorstwa? 

Skoro istnieje możliwość wykonywania odpisów amortyzacyjnych samochodu, część osób z pewnością się zastanawia, czy w koszty prowadzonej działalności da się również włączyć wydatki na ubezpieczenie pojazdu. Okazuje się, że wszystko zależy od rodzaju polisy. 

W koszty firmy można co do zasady wrzucić składki na ubezpieczenie OC i NNW, a także ubezpieczenia dodatkowe, takie jak np. ubezpieczenie szyb, opon i assistance. 

Limitowi podlega z kolei możliwość odpisu składki na ubezpieczenie autocasco. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 47 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.