Ubezpieczenie domu - jak czytać OWU? 5 kwestii, na które musisz zwrócić uwagę

OWU to często gruba książka pełna skomplikowanych pojęć, którą czytamy z dużą niechęcią. Trudno się temu dziwić, bo ubezpieczyciele nie zawsze ułatwiają nam zadanie i wydaje się, że z zawodowej przekory formułują istotne kwestie w sposób tak zagmatwany, że trudno pojąć, o co chodzi i nie zasnąć z nudów przy lekturze któregoś z rzędu punktów.

Jednak podpisywanie umowy ubezpieczenia bez czytania OWU jest równie nierozsądne jak zawieranie jakiejkolwiek umowy bez zapoznania się z nią. Może się okazać, że kupiliśmy coś zupełnie innego niż zakładaliśmy i co gorsza, nie będziemy w stanie nic z tym fantem zrobić.

Co jest najważniejszego w OWU w ubezpieczeniu domu?

1. Przedmiot ubezpieczenia

Niby wszystko jest proste i oczywiste, ale nie do końca. Ubezpieczamy dom, mieszkanie, ale pojęcia te są szerokie i przy lekturze szczegółowych warunków ubezpieczenia możemy poczuć się zaskoczeni.

Czytając OWU zwróć uwagę, czy ochrona ubezpieczeniowa obejmuje tylko tzw. mury, czyli konstrukcję mieszkania, domu czy też lokal wraz ze znajdującym się w nim wyposażeniem. Co z posesją? Garażem?

Im szerszy zakres ubezpieczenia, tym bezpieczniej możemy się czuć, ale musimy wziąć pod uwagę, że również  składka ubezpieczeniowa będzie wyższa.  Warto sprawdzić, czy ubezpieczenie obejmuje rzeczy ruchome znajdujące się w domu, np. czy dostaniemy odszkodowanie za kradzież sprzętu komputerowego w razie włamania.

W umowie o ubezpieczenie mieszkania czy domu warto więc dokładnie przeanalizować, jak określony jest przedmiot ubezpieczenia. Powinniśmy tu znaleźć nie tylko lokalizację nieruchomości, która jest przedmiotem ubezpieczenia, ale także spis  naszego majątku objętego ochroną w ramach tej umowy. Lista powinna zawierać nazwy składników majątku oraz ich szacunkową wartość.

Jeśli stwierdzimy, że wyposażenie mieszkania zostało wycenione na kwotę dużo niższą niż jego faktyczna wartość, dobrze zwrócić na to uwagę ubezpieczycielowi, albo liczyć się z faktem, że w razie szkody nie zdołamy pokryć wszystkich kosztów z odszkodowania wypłaconego nam przez towarzystwo.

2. Zakres ubezpieczenia

Ubezpieczając dom czy mieszkanie musimy wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia wielu różnych rodzajów ryzyka. Najlepiej ubezpieczyć się od takich zdarzeń, których prawdopodobieństwo wystąpienia w naszym miejscu zamieszkania jest wysokie. W Polsce raczej mało prawdopodobne jest to, aby wystąpiło mocne trzęsienie ziemi, ale jeśli mieszkamy na Śląsku w okolicy kopani, możliwe są tąpnięcia, które mogą doprowadzić np. do pęknięcia ścian budynków.

Podstawowym zakresem ubezpieczenia w tego typu polisach jest ubezpieczanie od ognia / pożaru i innych zdarzeń losowych. Jednak u każdego ubezpieczyciela „inne zdarzenia losowe” będą odmienne. To właśnie w OWU możemy doczytać, co to pojęcie faktycznie oznacza i upewnić się, że ochrona, na którą się decydujemy jest kompleksowa. Większość polis chroni w razie powodzi, przepięcia, zalania czy upadku drzewa. Może się jednak zdarzyć, że taką ochronę trzeba dokupić. To konieczne, zwłaszcza jeśli ryzyko wystąpienia takich szkód na terenie, na którym mieszkamy, jest spore. Najlepiej więc wybrać taką polisę, która obejmuje najwięcej ryzyk, bez dodatkowych opłat!

Czytając OWU dowiemy się, jak Towarzystwo Ubezpieczeniowe określa dane zjawiska i w jakich wypadkach wypłaci odszkodowanie.

Warto zwrócić uwagę między innymi na ryzyka związane z prowadzeniem akcji ratowniczej, np. w czasie pożaru, czy na szkody, które są wynikiem sadzy, działania dymu. Może się okazać, że nie są one włączone do katalogu zdarzeń, przed którymi chroni polisa i jeśli przydarzy nam się pożar, a straż pożarna gasząc go zaleje całe pomieszczenie czy wybije okna i drzwi, to Towarzystwo Ubezpieczeniowe nie zrekompensuje nam tego w żaden sposób.

3. Katalog wykluczeń

Katalog wykluczeń jest nie mniej ważny niż przedmiot i zakres ubezpieczenia. Ta część OWU informuje nas o tym, jakie zdarzenia i ryzyka są wyłączone z umowy ubezpieczenia. Niektóre mogą być oczywiste, a inne skłonić nas do poszukania lepszej oferty lub rozszerzenia umowy.

We wszystkich umowach znajdziemy zastrzeżenia co do wypłaty odszkodowania w wypadku szkody wyrządzonej przez ubezpieczającego, lub inną bliską mu osobę umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa.

Ubezpieczeniem nie są także przeważnie objęte szkody oraz następstwa szkód powstałe wskutek wojny, wszelkiego rodzaju działań wojennych i związanych z nimi akcji wojskowych i policyjnych, strajków, zamieszek, rozruchów wewnętrznych, terroryzmu.

Katalog wykluczeń bywa szeroki, ale także dość intuicyjny. Jeśli nie budzi naszych większych zastrzeżeń, nie warto poświęcać mu zbyt wielu czasu, ponieważ każda umowa ubezpieczenia będzie zawierała pewne obostrzenia i trzeba się z tym pogodzić.

4. Obowiązki ubezpieczającego i towarzystwa ubezpieczeniowego

Warto na nie zwrócić uwagę, bo to tutaj znajdziemy informację o tym, co powinniśmy zrobić, aby ochrona ubezpieczeniowa była ważna i czego należy się spodziewać od ubezpieczyciela.

Jako ubezpieczający się zobowiązujemy się między innymi do opłacenia składki ubezpieczeniowej, ale tutaj nie kończy się nasza odpowiedzialność. Zobowiązujemy się między innymi do zachowania ostrożności (pozostawienie kluczy pod wycieraczką czy czajnika na gazie nie wchodzi w grę), właściwej eksploatacji mienia,  przestrzegania przepisów, terminów przeglądów, naprawienia instalacji itp., czy wreszcie ratowania mienia i ograniczania rozmiaru szkody. Jeśli więc dostajemy informację o zbliżającej się powodzi, albo woda właśnie przelewa nam się przez próg, a my ze spokojem zasiadamy na kanapie i ograniczamy się co najwyżej do wyłączenia telewizora z kontaktu, możemy się srodze zawieść.

A co z obowiązkami towarzystwa ubezpieczeniowego? Zobowiązuje się ono do wypłacenia odszkodowania na określonych warunkach. Warto dopytać o procedurę, którą ma ubezpieczyciel, jak wygląda dokładnie likwidacja szkody. Jakie są terminy, do kogo się zwrócić, do kogo odwołać w razie czego.

5. Suma ubezpieczenia i wartość odszkodowania

Suma ubezpieczenia jest górną granicą, do której odpowiada zakład ubezpieczeń, lub mówiąc inaczej, to maksymalna wysokość odszkodowania, które może być wypłacone z konkretnego ubezpieczenia.

Czytając ogólne warunki umowy, zwróć uwagę na to, w jaki sposób oblicza się sumę ubezpieczenia. Zwykle stosuje się dwa pojęcia: wartości odtworzeniowej lub rzeczywistej.

Wartość odtworzeniowa przeważnie pozwala na uzyskanie wyższego odszkodowania, zastąpienie zniszczonego przedmiotu nowym. Wartość rzeczywistą określa się na podstawie stopnia zużycia przedmiotu. Np. jeśli telewizor kupiłeś 5 lat temu, to jego wartość dzisiaj jest znacznie mniejsza niż ta, za którą go nabyłeś. W razie jego zniszczenia ubezpieczyciel określi jego wartość w oparciu o dzisiejszą wartość przedmiotu i będzie ona np. mniejsza o połowę od kwoty zakupu.

Czytając OWU zwróć także uwagę na to, jakie czynniki mogą wpłynąć na obniżenie wartości odszkodowania i co jeszcze ubezpieczyciel bierze pod uwagę ustalając jego wartość.

To oczywiście nie wszystkie elementy OWU, które warto poznać. Ta lektura z pewnością nie należy do najbardziej fascynujących, ale jest istotnym elementem naszej świadomości ubezpieczeniowej. Jeśli już decydujemy się na zakup ubezpieczenia, warto poświęcić godzinę na lekturę warunków, a w razie wątpliwości skontaktować się z doradcą i dopytać go o niepokojące nas kwestie przed podpisaniem umowy. Warto być wnikliwym i świadomym klientem ubezpieczycieli! To mniej rozczarowań i lepiej dobrana polisa do Twoich potrzeb!